Waarom / doel van de activiteit

Zoveel mogelijk vogels naar de juiste leefomgeving brengen en in leven houden door samen te werken.

Beschrijving van de activiteit

Het spel is gebaseerd op het bordspel Wingspan. Door vogels in je persoonlijke natuurgebied uit te zetten verzamel je voedsel, eieren en punten. Wie zijn vogels het slimst samen laat werken, wint het spel.

Een vogel naar zijn leefomgeving verplaatsen

We verdelen de spelers in 4 teams van ongeveer 8 scouts. Bij de centrale post ontvangt iedere speler 1 vogelkaart. Vogels zijn onder te verdelen in 3 categorieën op basis van leefomgeving. Elke leefomgeving heeft ook een eigen post.

• Bosvogels
• Weidevogels
• Moerasvogels

Het is nu de bedoeling dat je je vogel naar de juiste leefomgeving brengt. Op iedere vogelkaart staat een pictogram van de leefomgeving waar deze vogel naartoe moet. Eenmaal aangekomen bij de juiste post, plaatst de leiding de vogelkaart op het prikbord in de rij van jouw team.

Iedere speler mag op elk moment maximaal 1 vogelkaart bij zich dragen.

Voedsel pakken, eieren leggen en sabotage

Naast het huisvesten van vogels, heeft elke leefomgeving nog een extra functie. Bij de centrale post (of bij voldoende leiding bij een aparte post genaamd „de bank“) kunnen spelers een munt ophalen. Deze munt kan bij een leefomgeving worden ingeleverd om een actie uit te voeren. Iedere speler mag op elk moment maximaal 1 munt bij zich dragen.

• Het bos: in het bos kun je eten verzamelen voor je vogels. Iedere vogel heeft eten nodig om te kunnen overleven. Op de vogelkaart staat welk voedsel de vogel nodig heeft. Na ongeveer 20 minuten klinkt het eerste fluitsignaal. Vanaf dat moment moeten alle vogels iedere 10 minuten gevoederd worden. Elke 10 minuten klinkt er weer een fluitsignaal. Op dat moment wordt het verzamelde voedsel wat op vogelkaarten bij leefomgevingen ligt, van het bord verwijderd. Daarnaast worden alle vogelkaarten verwijderd waar op dat moment geen (juist) voedsel op ligt. Deze vogels gaan dood. Om voedsel te verzamelen mag je, in ruil voor je munt, bij het bos een dobbelsteen werpen. Ieder getal is een andere voedselsoort die je daarmee hebt verzameld. Het verzamelde voedsel ga je nu naar een van je vogels (in een van de 3 leefomgevingen) brengen die dit voedsel nodig heeft. Je zal merken dat naarmate je meer vogels in het bos hebt gehuisvest, het makkelijker wordt om voedsel te verzamelen. Vanaf 3 vogels in de leefomgeving mag je met 2 dobbelstenen gooien bij het inleveren van een munt, vanaf 6 vogels in de leefomgeving mag je met 3 dobbelstenen gooien.
• De weide: vogels komen uit een ei, zeggen ze. De eerste vogel in iedere leefomgeving kan ‘gratis’ worden geplaatst. Maar daarna moeten er eerst eieren worden gelegd voordat er een vogel geplaatst mag worden (voor de 2e en 3e vogel heb je 1 ei per vogel nodig, voor de 4e, 5e en 6e vogel heb je 2 eieren per vogel nodig, voor de 7e of meer vogels heb je 3 eieren per vogel nodig). Bij de weide kunnen de scouts eieren ophalen in ruil voor een munt. Hoeveel eieren ze krijgen, staat aangegeven op een lijstje bij de post (1 ei bij 1 vogel, 2 eieren bij 2 of 3 vogels, 3 eieren bij 4 of 5 vogels, 4 eieren bij 6 vogels, 5 eieren bij 7 of meer vogels). Dit wordt ook steeds meer naarmate er meer vogels op de weide leven. De eieren mogen vervolgens worden verspreid over de 3 leefomgevingen. Wanneer er een ei op een leefomgeving is geplaatst, mag daar weer een vogelkaart gespeeld worden.
• Het moeras: bij het moeras kunnen spelers sabotage acties verdienen. In ruil voor een munt, ontvangt de speler een sabotage-kaart. Dit kunnen verschillende acties zijn, zoals het wegnemen van voedsel of eieren van een ander team, of het toevoegen van een roofvogel (tikker) aan je team. Naarmate er meer vogels in het moeras leven, wordt het aantal sabotage kaarten wat je ontvangt hoger (0 kaarten bij 1 t/m 3 vogels, 1 kaart bij 4 t/m 6 vogels, 2 kaarten bij 7 of meer vogels).

Roofvogels

Pas op! Er zijn ook roofvogels in het spel. Ieder team heeft 2 roofvogels (tikkers), die je kan herkennen aan een lintje (ieder team een eigen kleur). Word je door een roofvogel getikt, dan moet je je vogelkaart en eventuele andere bezittingen (voedsel, eieren, sabotage-kaarten en munten) die je bij je draagt aan de roofvogel geven en weer terug naar de centrale post voor een nieuwe vogelkaart. De roofvogel levert zijn buit in bij de centrale post. Roofvogels mogen geen vogelkaarten in een leefomgeving plaatsen of andere acties uitvoeren bij posten.

Jagers

De roofvogels moeten zelf ook oppassen, er lopen namelijk ook jagers rond. Dit is leiding die probeert de roofvogels af te gooien met een tennisbal. Als de roofvogel wordt afgegooid, moet hij zijn lintje en eventueel buit gemaakte bezittingen inleveren bij de jager (dit lintje wordt door de jager weer naar de centrale post gebracht waar de speler, of een andere speler uit het team, het lintje weer kann ophalen om verder te gaan als roofvogel).

Puntentelling

Na 1,5 tot 2 uur wordt het spel beëindigd en worden de punten geteld. Het team met de meeste nog levende vogels wint het spel. Is dit gelijk, dan kijken we naar het aantal eieren dat elk team nog heeft liggen. Is ook dit gelijk, dan kijken we naar het voedsel dat elk team over heeft.

Benodigd materiaal

• 4 kleuren x 3 lintjes (2 per team standaard, 1 als extra)
• 3 speelborden (bij voorkeur prik- of magneetbord)
• Vogelkaarten (zie bijlage, vogelkaarten 2x printen)
• Sabotage kaarten (zie bijlage)
• Kaartjes eieren en voedsel (ca. 40 per soort): eieren, meelwormen, pinda’s, vis, besjes, muizen (zie bijlage). Er kan ook echt voedsel of 3D print materiaal worden gebruikt ipv kaartjes.
• 6 tennisballen (3 per jager)

Veiligheid

• De jagers richten bij het gooien van de tennisballen natuurlijk niet op het gezicht.
• Indien de voedselkaartjes worden vervangen voor echt voedsel, houdt dan rekening met allergieën.

Tips

• De teams moeten minimaal uit 6 en maximaal uit 10 spelers bestaan. Het spel moet in minimaal 3 en maximaal 5 teams gespeeld worden. Bij kleine teams kunnen de posten iets dichter bij elkaar gezet worden en bij grote teams kunnen de posten juist verder van elkaar af worden gezet.
• Bij minder leiding kunnen posten ook alleen bemand worden, maar 2 leiding per post is makkelijker, omdat er op elke post meerdere taken zijn (kaartjes uitdelen/plaatsen en munten uitdelen / acties uitvoeren).
• De posten moeten ver genoeg uit elkaar zitten, anders gaat het spel te snel en is het voor de tikkers te makkelijk.
• Het is leuk als het lukt om de posten in een bijpassend gebied neer te zetten. Dus het bos in een dicht begroeid bosperceel, de weide in een wat meer open gebied of grasveld, en het moeras bij een moeras/vijver.
• Het is veel informatie voor de scouts om te onthouden. Om het wat makkelijker te maken hangt bij iedere leefomgeving een overzicht waarop te zien is hoeveel eieren er nodig zijn om een vogel te plaatsen en hoeveel voedsel/eieren/kaarten er verdiend kunnen worden.
• Op het begin zal het voor de scouts misschien lastig zijn, maar tot het eerste fluitsignaal is het enige doel om vogels naar de juiste omgeving te brengen. Na het eerste fluitsignaal wordt vanzelf duidelijk dat ze daarnaast ook voedsel moeten verzamelen. Je zult zien dat naarmate het spel vordert, de scouts steeds tactischer gaan spelen en gaan samenwerken.
• Dit spel kan ook heel makkelijk in een ander thema uitgewerkt worden. Bijvoorbeeld het plaatsen van dierentuindieren in het juiste verblijf, of het plaatsen van Pokémon bij de juiste gym.