Waarom / doel van de activiteit

Als je ervan houdt om in de natuur of over ongelijke grond te gaan wandelen, is een wandelstok erg handig om bij je te hebben. Een goede wandelstok brengt een aantal voordelen met zich mee, o.a. verbetert hij je balans, je armen gaan actief meebewegen tijdens het lopen en je kunt met de wandelstok struikgewas en kleine obstakels van je pad halen. Daarnaast is een wandelstok, als je hem zelf maakt, naast een praktisch voorwerp ook iets om trots op te zijn. Padvinders kunnen het, en jij kan het ook.

Beschrijving van de activiteit

Als je ervan houdt om in de natuur of over ongelijke grond te gaan wandelen, is een wandelstok erg handig om bij je te hebben. Een goede wandelstok brengt een aantal voordelen met zich mee, o.a. verbetert hij je balans, je armen gaan actief meebewegen tijdens het lopen en je kunt met de wandelstok struikgewas en kleine obstakels van je pad halen. Daarnaast is een wandelstok, als je hem zelf maakt, naast een praktisch voorwerp ook iets om trots op te zijn. Padvinders kunnen het, en jij kan het ook.

Kiezen en snijden

Zoek een goede stok. Het maken van een goede wandelstok begint vanzelfsprekend met het uitzoeken van een geschikt stuk hout. De kwaliteit van de wandelstok in wording hangt af van de grootte, vorm, stevigheid en leeftijd van het stuk hout.

• Voordat een wandelstok een wandelstok wordt, is het meestal eerst een redelijk recht stuk hout met een diameter van ongeveer tweeënhalve tot vijf cm. Zoek een stuk hout dat van de grond tot je oksel reikt (meestal tussen de 140-165 cm); je kunt de stok later korter maken totdat hij de juiste lengte heeft.
• Hardhouten wandelstokken zijn het stevigst en makkelijkst in gebruik. Goede keuzes zijn o.a. esdoorn-, elze-, kersen-, espen- en sassafrashout.
• Zoek vers hardhout maar snijdt nooit hout voor een wandelstok van een levende boom. Geniet van de natuur, beschadig haar niet. Als je er een beetje tijd in steekt zul je een geschikte stok vinden die vers is maar niet langer leeft.
• Gebruik geen stokken met gaten of andere kenmerken van aantasting door insecten. De stok kan verzwakt zijn door insecten die er tunnels doorheen hebben geboord, en je kunt zonder het te weten ongedierte in je huis brengen.

Geef de stok de juiste lengte. Als je de wandelstok voor eigen gebruik maakt, moet je de stok voor je op de grond zetten, op dezelfde manier als wanneer je ermee zou lopen, met je arm ontspannen gebogen bij de elleboog (ruwweg in een rechte hoek). Markeerde stok ongeveer vijf centimeter boven je hand (of hoger, als je bijvoorbeeld decoratief snijwerk bovenaan de stok wilt maken), en zaag vervolgens de stok bij. (Let op: Kinderen of diegenen die niet weten hoe ze een zaag moeten gebruiken, moeten om hulp vragen. Elektrische zagen kunnen in een vingerknip een vinger afzagen, en handzagen kunnen ook gemakkelijk diepe snijwonden veroorzaken.)

• Als je iemand een wandelstok wilt aanmeten voordat je die gaat zoeken, moet je diegene een bezem voor zich laten houden op de manier zoals hierboven beschreven is. Meet de afstand van de vloer tot enkele centimeters boven zijn hand. Neem een meetlint of een stuk op maat geknipt koord met je mee op je wandelstokzoektocht.
• Als je wandelstokken maakt voor de verkoop of om aan onbekende personen te geven, moet je onthouden dat de lengte van 140-165 cm een goede algemene startlengte is voor wandelstokken.

Snijd de bast weg. Je kunt de bast aan de stok laten als je wilt, maar de meeste mensen prefereren het uiterlijk en het gevoel van een stok waar de bast af is en de gladde draad van het hout eronder zichtbaar is. Je zal hoe dan ook graag twijgjes en bobbels van de stok willen snijden.

• Je kunt een zakmes, groter mes of zelfs een schaaf gebruiken om de bast mee weg te halen. Gebruik dat gereedschap voor houtsnijden waar je het fijnst mee werkt.
• Snijd eerst twijgjes en bobbels weg en dan de bast. Doe dit met korte, snelle, ondiepe halen. Je wilt niet te diep in het hout snijden. Goed en veilig houtsnijden neemt tijd.
• Snijd altijd van je lichaam af en houdt je benen uit de buurt van de snijbeweging. Door een houtknobbel kan het mes een sprongetje maken en jou een gemene snee of steek geven. Als je niet bekend bent met de kunst van het houtsnijden, moet je hulp vragen aan iemand met ervaring.
• Blijf snijden totdat overal het heldere hout onder de bast zichtbaar is. Sommige bomen hebben meerdere lagen bast, dus blijf doorgaan totdat je de draad van het hout ziet.

Laat je stok drogen. Vers hout kun je beter inkorten en snijden, maar droog hout geeft meer stevigheid en duurzaamheid. Tijd en geduld zijn tijdens dit proces van het grootste belang.

• De droogtijd hangt af van een aantal factoren, waaronder de houtsoort, in wat voor soort omgeving je de stok laat drogen (een vochtige, droge, etc. omgeving) en je eigen idee over wanneer het hout droog genoeg is. De een raad aan om de stok gemiddeld twee weken te laten drogen, terwijl de ander het over een maand heeft.
• Laat de stok drogen totdat hij stijf maar niet bros is. Het kan zijn dat je, van tijd tot tijd, de stok horizontaal moet omdraaien of zelfs moet vastzetten (bijvoorbeeld op een plat stuk hout en met lijmklemmen), om te voorkomen dat hij krombuigt.
• Hout dat te snel droogt wordt bros, dus is het handig om, als het binnenshuis erg droog is, je stok te laten drogen op een overdekte plek buiten, zoals in een garage of schuur.

Je stok personaliseren

Geef er een eigen draai aan. Misschien heb je wel wandelstokken gezien waarvan de bovenkant ingewikkelde uitsnijdingen draagt; het gezicht van een langharige, baardige man blijkt een populaire keuze. Afhankelijk van hoe vaardig je bent met een zakmes en/of andere houtbewerkingsgereedschappen, kun je ook proberen om de bovenkant van je stok te versieren. Vergeet niet dat als je een fout maakt, je de stok altijd wat korter kunt maken!

• Als je wat simpeler versieren wilt aanbrengen, kun je bijvoorbeeld je naam of initialen in de stok kerven. Je kunt hiervoor ook een apparaat voor brandschilderen gebruiken. Wees voorzichtig, wat voor methode je ook gebruikt.
• Daarnaast kan het praktisch zijn om geulen uit te snijden op de plek waar jij de stok vasthoudt. Je kunt als inspiratie bijvoorbeeld de golvende voorgevormde handgrepen gebruiken die veel autostuurwielen hebben. Daarnaast kan een geul die in een spiraal om de stok heen naar boven klimt, ook dienen als prettige handgreep.

Beits het stuk hout en geef het een laklaagje. Zodra je klaar bent met het op maat maken, vormen, drogen en uitsnijden, is het tijd om je creatie te beschermen tegen weer en wind zodat hij nog jaren meegaat. Het lakken en vooral het beitsen van het stuk hout is optioneel, maar wordt aangeraden om het uiterlijk en de duurzaamheid van je stok te verbeteren.

• Of je nu wel of niet de stok beitst/lakt, je moet hem in ieder geval glad maken door hem eerst met grof en dan met fijn schuurpapier op te schuren. Veeg zaagsel van de stok met een kleefdoek of een lap vochtig gemaakt met verfverdunner.
• Breng beits aan volgens de instructies op het pak. Verwacht dat je elke laag beits één nacht moet laten drogen, en tussen het aanbrengen van de lagen door de stok een beetje op moet schuren en schoon moet vegen. Hoe meer lagen je aanbrengt, hoe donkerder het eindproduct zal zijn.
• Breng drie lagen (of het aanbevolen aantal, volgens de instructies op het pak) van een doorzichtige polyurethaanvernis aan. Schuur de boel lichtjes op met ultrafijn schuurpapier en veeg schoon tussen het aanbrengen van de lagen door.
• Doe al het beitsen en lakken in een goed geventileerde ruimte. Draag altijd handschoenen en overweeg ook om een veiligheidsbril en een mondkapje te dragen.

Maak een greep. Als je nog geen handgreep in je wandelstok hebt uitgesneden (zie de stap hierboven betreffende decoratief snijwerk), kun je ook een handgreep maken nadat je klaar bent met het beitsen en lakken. Ook dit is optioneel.

• Je kunt praktische handgrepen, die er daarnaast ook nog eens goed uitzien, maken van repen leer, koord, nylon of gevlochten touw door ze om de plek waar jij je handgreep wilt hebben te wikkelen en vervolgens vast te maken met spelden of kleine spijkers. Daarnaast kun je ook ‘griptape’ gebruiken, dat ook wordt gebruikt voor tennisrackets, golfclubs en hockeysticks.
• Voor extra grip op je wandelstok kun je, als je wilt, ook een polslus toevoegen. Boor een gat door je wandelstok (liefst vóór het beitsen en lakken), net boven de greep. Haal er een reepje leer doorheen, of een reepje van een ander materiaal naar keuze, en knoop het tot een lus die goed over de pols past.

Bescherm de punt. De punt van je wandelstok zal het snelst slijten, wat het hout daar uiteindelijk kan doen barsten, splijten, versplinteren of rotten. Je kunt de punt van de stok in zijn natuurlijke staat laten en wanneer nodig hem schoonmaken, bijschuren of bijzagen, óf je kunt aan de onderkant, optioneel, extra bescherming aanbrengen.

• Rubberen kapjes, ook gebruikt voor reguliere wandelstokken en looprekken, zijn een makkelijke en betaalbare oplossing. Je kunt ze kopen in die winkels waar ze ook medische hulpmiddelen verkopen. Je kunt ook een grote, rubberen kurk gebruiken. Boor een gat in de kurk en in de punt van de stok waar een houten pen in past, maak ze daarmee aan elkaar vast en lijm alles goed op zijn plaats.
• Een kort stuk koperen pijp kan ook fungeren als elegante bescherming voor de punt van je wandelstok. Je hebt een stuk koperen pijp nodig van tweeënhalve centimeter lengte en een dikte van twee tot tweeënhalve centimeter. Vervolgens moet je de punt van je stok zó smal snijden dat het stuk pijp er nét overheen past. Maak het stuk pijp aan de stok vast met sneldrogende epoxyhars.

Bron: Wikihow

Benodigd materiaal

• Stok
• Mes
• Lak
• Eventueel pyrografie toestel

Veiligheid

• Zorg er voor dat, tijdens het in vorm snijden van je wandelstok met je scherpe zakmes, je altijd van je lichaam af snijdt. Anders kan jij jezelf bij een uitschieter lelijk verwonden, en als je aan het wandelen bent in een woud is er geen medische hulp dicht in de buurt.
• Dood nooit een boom alleen om een wandelstok te maken van één van zijn takken. Gebruik altijd sprokkelhout.
• Als je nog kind bent moet er terwijl je aan je wandelstok werkt altijd een volwassene in de buurt zijn.

Tips

Je kunt een apparaat voor brandschilderen gebruiken om eigen ontwerpen in je wandelstok te branden.