Waarom / doel van de activiteit
Wensvlaggetjes zijn razend populair, je ziet ze tegenwoordig overal.
Maar waar staan de vlaggetjes nou eigenlijk voor en hoe maak je ze?
Beschrijving van de activiteit
Wat zijn gebedsvlaggetjes en wat betekenen ze? Wanneer moet of mag je ze eigenlijk ophangen? De Tibetaanse gebedsvlaggetjes komen oorspronkelijk uit India. Op de mooi gekleurde vlaggen staan verschillende gebeden en mantra’s.
Wensvlaggetjes zijn razend populair, je ziet ze tegenwoordig overal. Wensvlaggetjes komen alleen voor in het Tibetaans boeddhismeen hebben veel simboliek in zich. Zowel de materialen waarvan het gemaakt is (alleen natuurlijke materialen), als de volgorde van kleuren en waar deze kleuren voor staan (blauw staat voor de hemel, wit voor de wind, rood voor vuur, groen voor water en geel voor aarde). Maar ook de getekende symbolen op de vlaggen en de wensen die de vlaggen geschreven staan en hoe het opgehangen word zodat de vlag altijd wappert.
Uitleg tibetaanse gebeds en wensvlaggetjes
Begin de opkomst met een utgebreide uitleg over wat boedistische gebeds en wensvlaggetjes inhouden
Boeddhistische Vlaggetjes in de Himalaya's
In grote delen in en rondom het Himalaya Gebergte zijn gebedsvlaggetjes een vast onderdeel van het straatbeeld. Ze zijn dan ook belangrijk in het Tibetaans boeddhisme. Je zou denken dat ze daar ook vandaan komen, maar de oorsprong van de Nepal vlaggetjes betekenis ligt in India. Daar schreef men al 200 jaar soetra’s op stukken stof, voordat men deze in ongeveer 1040 voor het eerst introduceerde in Tibet. Tegenwoordig kom je ze veel tegen in de bergachtige regio’s van Tibet (China), Nepal, Bhutan en India.
Soorten Tibetaanse Gebedsvlaggen
Er zijn twee soorten Tibetaanse gebedvlaggetjes, namelijk de 'lung ta'- en 'darchor'-vlaggen.
Lung ta
De meest bekende gebedsvlaggetjes zijn die kleine, gekleurde vlaggetjes met een mantra en enkele afbeeldingen erop. Dat zijn lung ta-gebedsvlaggetjes. Een lung ta-vlag is gemaakt van meerdere vierkante of rechthoekige stukken doek aan een lijn. Deze kleine, fleurige vlaggetjes zorgen voor een feestelijk straatbeeld, zoals hier in Kathmandu, Nepal:
Darchor
Een darchorvlag bestaat uit een lange stok met daaraan groot, rechthoekig doek. Ze lijken een beetje op van die strandbanners. Darchorvlaggen worden gewapperd om wensen voor een lang leven en welzijn met de wind mee te laten voeren. Dat zit eigenlijk al in de naam: “Dar” kan je vertalen met “het versterken van leven, geluk, gezondheid en rijkdom”. “Cho” betekent “alle voelende wezens”.
Betekenis Tibetaanse vlaggetjes
Het zal je niet verbazen dat de teksten en afbeeldingen op gebedsvlaggen beiden een betekenis hebben. Wat je misschien nog niet wist, is dat de kleuren blauw, wit, rood, groen en geel allemaal hun eigen rol hebben, waaronder vrede, compassie, kracht en wijsheid. Daarnaast hebben de kleuren nog een betekenis. Ze staan namelijk elk voor één van de vijf dhyani boeddha’s.
Windpaard op de Gebedsvlaggetjes
Op lung ta-gebedsvlaggetjes staat vaak in elke hoek een dier uit de vier windrichtingen en in het midden een windpaard (‘lung ta’ is Tibetaans voor windpaard). Dit nobele dier vliegt mee op de wind die de vlaggetjes laat wapperen en verspreid op deze manier vrede, welvaart en harmonie.
Vijf kleuren Gebedsvlaggetjes
In zo’n mooie slinger van gebedsvlaggetjes vind je vijf kleuren, die in een specifieke volgorde achter elkaar zijn gehangen. De eerste is blauw, dan volgen wit, rood, groen en geel. De kleuren staan, net als de dieren symbolen, elk voor één van de vijf elementen; blauw staat voor de hemel, wit voor de wind, rood voor vuur, groen voor water en geel voor aarde. Door ze in de juiste volgorde te hangen, zijn de elementen in balans. Zo zorgen de vijf kleuren in gebedsvlaggetjes voor harmonie. Je kan dus wel zeggen dat de kleuren en symbolen elkaar versterken.
Om Mani Padme Hum
Sommige van jullie zullen hem wel kennen: de spreuk “Om Mani Padme Hum”. Deze en (ongeveer 20) andere traditionele mantra’s zie je vaak terug op gebedsvlaggetjes. Naast de traditionele mantra’s vind je ook algemene gelukswensen aan degene die de gebedsvlaggetjes ophangt.
Hoe en wanneer gebruik je de Tibetaanse Vlaggetjes?
Kortom: geluk, voorspoed en welzijn voor wie gebedsvlaggetjes ophangt of erbij in de buurt kom. Over het ‘waarom’ hoeven we dan ook niet meer te hebben. Wat je nog wel moet weten, is hoe en wanneer je Tibetaanse vlaggetjes moet ophangen.
Goede intenties
Het is belangrijk dat je bij het ophangen van de boeddhistische vlaggen de juiste motivatie hebt. Als je het alleen voor jezelf doet, doe het dan vooral niet; je mag geen egoïstische of beperkende gedachten hebben. Bij het ophangen van gebedsvlaggen zou je moeten wensen dat alle wezens er voordeel van zullen hebben en geluk zullen vinden. Ga ook altijd respectvol om met de vlaggen; zorg dat ze de grond niet raken en gooi ze niet zomaar in een hoek of bij de vuilnis (hieronder lees je hoe je oude vlaggetjes respectvol kan vernietigen).
Nieuw jaar, nieuwe Gebedsvlaggetjes
Volgens de Encyclopedie Voor en Door de Gewone Mens is ’s ochtends op zonnige, winderige dagen de beste tijd om nieuwe gebedsvlaggen op hangen. Traditioneel worden oude gebedsvlaggen jaarlijks vervangen door nieuwe op het Tibetaanse Nieuwjaar. De zogenaamde Losar duurt drie dagen, dus hou het weerbericht in de gaten en kies de mooiste dag om de vlaggetjes buiten te hangen.
Gebedsvlaggetjes altijd laten wapperen
Gebedsvlaggetjes mogen nooit stil hangen. Dat zou namelijk zorgen voor negatieve energie en daar willen we nou juist een vlaggenstokje voor steken. Hang je gebedsvlaggetjes dan ook hoog boven de grond, zodat ze altijd een beetje wind vangen.
Het maken van de vlaggetjes zelf
- Knip lapjes uit dun 100% wafel of kreukkatoen (ongekleurd).
- Strijk de lapjes plat en vouw ze op de Shibori wijze: vouw het lapje in de lengte dubbel, vouw dan eerst een half hoekje om, keer het geheel en vouw een driehoek. Je kunt zo telkens kerend de driehoek vormen.
- De mooiste kleuren krijg je door kokend heet water te mengen in glazen potjes met (van deze 4 krijg je mooie contrasten in ongekleurde en gekleurde dessins):
- Blauw = bosbessen fijnstampen
- Wil = vlaggetjes ongekleurd laten
- rood = bramen fijnstampen
- groen = chlorella
- geel = kurkuma (vers)
- Doop de Shibori’s erin en laat het even liggen.
- Knip de elastiekjes los en hang de doekjes aan een lijntje te drogen.
- Stik de Tunnel en rijg de vlaggetjes in de volgorde blauw, wit, rood, groen en geel aan een lang lint.
Wensenvlaggen schrijven en symbolen tekenen
Deze wensvlaggetjes zijn geïnspireerd op de Lung Ta, Tibetaans voor Windpaard. Naast de Lung Ta en gebedsteksten zie je ook veel wensvlaggetjes met wenssymbolen. In deze activiteit gaan wij aan de slag met de acht symbolen, namelijk: de parasol, de schelp, de vaas, het vaandel, de vissen, de knoop, de lotus en het wiel.
Tibetaanse wensvlaggetjes zijn gemaakt van stof en zijn bedrukt met wensen. Ze worden opgehangen in slingers op bergpassen, tempels en rotspunten in de Himalaya. De vlaggen hangen zo hoog zodat de wind de wensen over vrede en wijsheid mee kan nemen.
Wensvlaggetjes komen alleen voor in het Tibetaans boeddhisme en hebben veel simboliek in zich. Centraal op een vlaggetje staat een afbeelding van een ta (een sterk paard), dat drie juwelen op zijn rug draagt. De ta symboliseert snelheid en de omschakeling van ongeluk naar voorspoed. De drie juwelen staan symbool voor de Boeddha, de dhamma (de boeddhistische leer) en de sangha (de boeddhistische gemeenschap), de drie hoekstenen van het Tibetaans boeddhisme.
Rondom de ta staan verschillende variaties op rond de twintig traditionele mantra's, elk gericht tot een bepaalde godheid (in het Tibetaanse boeddhisme zijn goden niet zozeer aparte persoonlijkheden maar eerder verschillende "aspecten van het goddelijke"). Sommige van deze mantra's worden toegeschreven aan de drie belangrijke Tibetaanse bodhisattva's: Padmasambhava, Tsjenrezig (de patroon van het Tibetaanse volk) en Manjushri.
Vaak staan naast de mantra's gebeden voor een lang en voorspoedig leven van degene die het vlaggetje ophangt.
Opbouw van de gebeds en wens vlag
- Teken midden op de vlag een paard met 3 juwelen op de rug
- Afbeeldingen of namen van vier legendarische dieren staan in de hoeken van het vlaggetje: de draak, de garoeda, de tijger en de sneeuwleeuw.
- Schrijf hierna jou wens op de lege stukken van de vlag
Hierna is de vlag af en kan hij opgehangen worden. Tang het zo op dat de wensen en gebeden versprijd kunnen worden door de wind. Dus hoe hoger de vlaggenlijn hoe beter hij hangt
Benodigd materiaal
Dunne witte katoenen stof
Kleurstoffen voor geel groen blauw en rood
watervaste stif
Veiligheid
Let bij het kleuren van de stof er op dat de kleurstoffen niet in je kleren komen.
Tips
Tijdens het Tibetaanse Nieuwjaar (Losar, en valt meesal in februari) worden massaal oude vlaggetjes vervangen door nieuwe.
Omdat de symbolen en mantra's op de vlaggetjes heilig zijn, mogen vlaggetjes bijvoorbeeld niet op de grond worden geplaatst of in kleding worden verwerkt. Oude, verwijderde vlaggetjes moeten worden verbrand.
Maak voor het schrijven van de wensen een aparte dag hierdoor heeft de stof tijfd om te drogen en kunnen de wensen goed geformuleerd worden
