Waarom / doel van de activiteit
Inzicht krijgen in armoede, de gevolgen ervan en nadenken over mogelijke oplossingen of eigen inzet.
Beschrijving van de activiteit
Intro – Wat is armoede?
Start met een quiz of stellingenronde over armoede wereldwijd en in Nederland. Voorbeeld stellingen:
- “In Nederland leven er geen mensen in armoede.”
- “Armoede is altijd zichtbaar aan de buitenkant.”
- “Een op de tien kinderen in Nederland groeit op in armoede.”
(Antwoord: waar!)
Korte uitleg door leiding over SDG 1, met beeldmateriaal of een pakkend filmpje. (Bijvoorbeeld van UNICEF of de SDG Nederland website.)
Het Overlevingsspel: ‘Leven met (bijna) niks’
Doel: Teams moeten rondkomen met een beperkt budget en keuzes maken over voedsel, huisvesting, werk en gezondheid.
Werkwijze:
Maak groepjes van 4-6 explorers.
Elk groepje is een ‘gezin’ dat leeft van een klein budget, bijvoorbeeld €25 per dag. Ze krijgen een lijst met uitgaven: huur, eten, kleding, vervoer, school, zorg. Er zijn obstakels: ziekte, verlies van werk, huurverhoging, enz. (via kanskaarten). Ze kunnen extra geld verdienen met klusjes (minispelletjes): afwasrace, dozen sjouwen, lege flessen verzamelen.
Doel: Aan het eind moeten ze verantwoorden hoe ze hun geld besteed hebben en wat dat betekent voor hun levenskwaliteit.
Reflectie en discussie
Hoe was het om telkens te moeten kiezen?
- Wat viel op? Wat zou je in het echte leven anders doen?
- Waar heb je zelf invloed op?
Koppel dit aan ongelijkheid en hoe armoede mensen beperkt in keuzes.
Actiegericht slot – Explorers voor impact!
Laat de groep brainstormen over een eigen actieproject:
- Een sponsoractie voor een goed doel (bijv. Stichting Leergeld, Voedselbank).
- Een project in de buurt: klusjes voor mensen met weinig geld, of een maaltijdproject.
- Awarenesscampagne maken voor jongere speltakken.
Laat ze zelf kiezen en een plan maken dat ze de komende opkomsten gaan uitvoeren.
Benodigd materiaal
- Stellingen en quizvragen
- Budgetspelkaarten (uitgaven, kanskaarten, kluskaarten)
- Speelgeld of fiches
- Pen & papier of whiteboard
- Eventueel laptops/tablets voor info opzoeken
Tips
Gezinssituaties – Startkaarten: Knip deze per groepje uit. Elk gezin krijgt één situatie.
Gezin 1 – Alleenstaande moeder met twee kinderen
- Startbudget: €25 per dag
- Inkomen: deeltijd schoonmaakwerk
- Situatie: Kinderen gaan naar school, soms extra kosten voor uitjes.
Gezin 2 – Studentenkoppel
- Startbudget: €30 per dag
- Inkomen: studiefinanciering + bijbaan
- Situatie: Moeten zelf huur en boodschappen betalen, soms hulp van ouders.
Gezin 3 – Gezin met vier kinderen
- Startbudget: €35 per dag
- Inkomen: vader werkt fulltime, moeder zorgt voor kinderen
- Situatie: School, kleding en eten zijn grote kostenposten.
Gezin 4 – Alleenstaande oudere met AOW
- Startbudget: €20 per dag
- Inkomen: AOW
- Situatie: Lage kosten, maar gezondheidszorg is belangrijk en duur.
Gezin 5 – Vluchtelingengezin (ouder + 2 tieners)
- Startbudget: €22 per dag
- Inkomen: uitkering
- Situatie: Moeilijke toegang tot werk, taalbarrière.
Budgetkaarten – Vaste lasten en keuzes
Knip uit en leg open op tafel. Spelers kiezen wat ze kunnen/willen betalen.
Vaste lasten
- Huur woning: €15 per dag
- Gas/water/licht: €5 per dag
- Verzekering: €3 per dag
- Vervoer (OV/fiets): €2 per dag
- Telefoon/internet: €2 per dag
Levensonderhoud
- Eten (minimaal): €5 per dag
- Eten (gezond & voldoende): €8 per dag
- Kleding: €3 per dag
- Schoolkosten kinderen: €2 per kind
- Gezondheidszorg: €4 per dag
Extra's (optioneel)
- Vrije tijd: €3 per dag
- Sportschool/lidmaatschap: €2 per dag
- Zakgeld kinderen: €1 per kind
- Onverwachte kosten (kanskaarten!): variabel
Kanskaarten – Onverwachte gebeurtenissen
Knip uit en trek eens per 10 minuten of bij bepaalde situaties.
- Je koelkast gaat kapot – kosten: €5
- Kind ziek → dokterskosten – kosten: €4
- Huurverhoging – betaal vandaag €3 extra
- Je krijgt kinderbijslag – ontvang €4
- Je portemonnee is gestolen – verlies €6
- Toeslag ontvangen – ontvang €5
- Je fiets is gestolen – extra OV kosten: €3
- Je krijgt hulp van familie – ontvang €3
- Extra schoolbijdrage – kosten: €2 per kind
- Vrijwilliger geeft boodschappenpakket – ontvang €5 aan eten
- Verlies je bijbaan – vanaf nu €5 minder per dag
Kluskaarten – Extra geld verdienen
Minispelletjes die het gezin kan uitvoeren om extra geld te verdienen.
- Afwasrace – 2 leden doen een afwaswedstrijd met blinddoek → verdien €3
- Flessen verzamelen – Zoek 5 plastic flessen op het terrein → verdien €2
- Dozen sjouwen – Bouw met dozen een toren in 2 min → verdien €3
- Straattalent – Doe een act voor de groep (zingen, goochelen) → verdien €2
- Quizvraag goed? – Beantwoord een armoede-gerelateerde quizvraag → verdien €2
