Waarom / doel van de activiteit
Introduceer het thema van de opwarming van de aarde met dit postenspel waarbij de groep wordt verdeeld in zon, water en gifgas en later zelfs milieubeschermers.
Beschrijving van de activiteit
Dit is een spel dat het thema ‘opwarming van de aarde’ introduceert. Het is geen middagvullend spel, maar kan goed als onderdeel of inleiding van andere activiteiten gebruikt worden. Een speelveld is afgezet met linten. Loop met de hele groep over het speelveld en geef de passende uitleg rond het vlak:
- Water: plaats waar de vissen leven, de zon geeft warmte af aan het water.
- Dampkring: laag rondom de aarde die schadelijke straling tegenhoudt, zorgt ervoor dat er zuurstof aanwezig is en dat wij kunnen leven op de aarde.
- Zon: zorgt voor licht en warmte
Plaats de dozen met het water en de zon in hun vlakken. De ‘zonnedoos’ is gevuld met ‘zonnekaartjes’ die ‘zonnestralen’ voorstellen, de ‘waterdoos’ is leeg.
Spelverloop
- Verdeel de groep in twee (gelijke) groepen. De ene groep krijgt een kaartje met een zonnetje rond de hals en gaat op het zonnevlak staan. De andere groep krijgt een kaartje met water rond de hals en gaat op het watervlak staan. Bij dit deel van het spel mag er niet in de dampkring gelopen worden!
- De leden van de zonnegroep brengen elk één kaartje uit de zonnedoos over naar de doos van het water. De kaartjes symboliseren warmte: de zon geeft warmte af aan het water. Het water gaat de gekregen warmte reflecteren. Ze nemen elk één kaartje (wat de zonnegroep net in de waterdoos gelegd heeft) terug uit de doos en brengen dit terug naar de zonnedoos.
- Onderbreek nu het voordoen en bespreek de resultaten: er is een onaangetaste en stabiele dampkring, de aangevoerde warmte wordt zonder problemen afgevoerd, de aarde warmt niet op. Maar wat gebeurt er als er schadelijke gassen in de dampkring komen?
- Voeg een derde groep toe, één groep wordt zonnegroep (kaartje met zon rond de hals), een andere watergroep (kaartje met aarde rond de hals) en de derde wordt gifgas (kaartje met doodshoofd rond de hals). De watergroep en de zonnegroep hebben dezelfde taak als in de eerste ronde. De gifgasgroep gaat nu CO2 produceren. Hiervoor maken ze puzzels die CO2-productie voorstellen. Zodra een puzzel klaar is, gaat de maker in de dampkring staan. Vanaf nu mag er in de dampkring wel gelopen worden! De CO2’er moet nu zorgen dat het water geen zonnewarmte meer terug geeft. Hij tikt de watermannetjes aan die zonnewarmte terugbrengen naar de zonnedoos. De aangetikte watermannetjes gaan terug naar het water en leggen hun zonnetje terug in de waterdoos. Ze moeten dan naar de andere kant van hun speelterrein en daar tot tien tellen voordat ze opnieuw een zonnestraalkaart mogen gebruiken. Naarmate het spel vordert, zullen er meer puzzels gemaakt zijn en dus meer gifgasmannetjes rondlopen. Op een gegeven moment kan de warmte niet meer weg en warmt de aarde op.
- Na ongeveer vijftien minuten stop je het spel en bespreek je wat er gebeurd is. Benoem dit als het ‘broeikaseffect’. De groepen worden onderling gewisseld en twee personen van de zonnegroep krijgen nu een natuurbeschermerkaartje. Zij proberen om elk tien dennenkegels recht te zetten. De dennenkegels stellen een bos voor. Bomen nemen CO2 op en zetten dit om in zuurstof. Wanneer ze daarin geslaagd zijn, mogen ze één CO2’er uit de dampkring halen en die terugsturen naar de aardepartij. Dan moeten ze opnieuw tien dennenkegels rechtzetten en herhaalt het spel zich.
- Bespreek na ongeveer vijftien minuten speeltijd het resultaat: het broeikaseffect zal afnemen. Wat stelde de groep vast toen er geen CO2’ers in de dampkring zaten? Wat gebeurde er wanneer ze wel in de dampkring kwamen? Konden de milieubeschermers het tij doen keren? Welke oplossing(en) kunnen we geven aan het broeikasprobleem?
Benodigd materiaal
- Dozen ‘zon’ en ‘water’
- Zonnekaartjes
- Waterkaartjes
- Doodshoofdkaartjes
- Zonnestraalkaartjes
- Draadjes wol (of schilderstape)
- Puzzels (bijvoorbeeld uit een scheurkalender)
- Natuurbeschermkaartjes
- Dennenkegels
Tips
Deze activiteit heeft betrekking op het duurzame ontwikkelingsdoel: Doel 13 Klimaatsverandering aanpakken, doel 14 Bescherming van zeeën en oceanen en doel 15 Herstel ecosystemen en behoud biodiversiteit.