Waarom / doel van de activiteit

Help mee met het in kaart brengen van plastic dat in het water drijft. Voer een ‘sleepnetmetingen’ vanaf een boot. Noteer je vangst en zet het plastic op de interactieve kaart.

Door het uitvoeren van deze meting draag je bij aan het verbeteren van de kennis over plastic afval in het water. Deze kennis is van groot belang voor wetenschappers om beter te begrijpen waar het plastic blijft en hoe het uiteindelijk in zee terecht komt. Met je meting draag je dus uiteindelijk een steentje bij aan een oplossing.

Beschrijving van de activiteit

Vissen naar plastic kan makkelijk vanaf een lelievlet (of andere boot) met een zelfgebouwd sleepnet. Scouts4Science heeft samen met de wetenschappers van o.a. de Universiteit Antwerpen een sleepnet ontwikkeld dat naast een lelievlet of andere boot kan worden gehangen. Dit sleepnet kan je zelf maken met materialen die je bij elke grote bouwmarkt kunt kopen voor €15,- tot €20,-.

Samen met de Waterlijnmeting voegt deze meting belangrijk waarnemingen toe waardoor betere inzichten in de plastic verspreiding worden verkregen. In het water wordt vaak ander plastic gevonden dan aan de waterkanten. Harde plastics zoals doppen e.d. vinden we vaker aan de waterkant, terwijl folies van verpakkingen juist vaker in het water drijven. Daarom is het goed om zowel metingen van plastic in het water als langs de waterkant te doen.

Om de sleepnetmeting goed uit te voeren heb je een aantal spullen nodig en is het handig om de meting aan de hand van een paar stappen uit te voeren. Deze staan beschreven in de handleiding en bouwbeschrijving, die hieronder te vinden zijn.

Om de sleepnetmeting goed te doen is het aan te raden om deze stap voor stap uit te voeren. Lees daarom de handleiding eerst een keer helemaal goed door voordat je begint. Je werkt bij voorkeur met je ploeg samen, maar zeker met minimaal 4 personen. Daarvan turft 1 persoon terwijl de ander(en) het afval uit het sleepnet telt. De andere twee personen besturen de boot en de zeilen.

De sleepnetmeting

Om een goede sleepnetmeting uit te voeren is het belangrijk om zorgvuldig enkele stappen te doorlopen.

Stap 1: Bepaal de locatie van de sleepnetmeting

1. Kies een vrij stuk water waar je de meting wil gaan doen. Kies een traject waarover je gaat slepen. De keuze voor het traject is onder andere afhankelijk van de windkracht en -richting. Kies een koers waarvan je zo min mogelijk van koers hoeft te veranderen.
2. Merk op: Ook een stuk water waar je niet direct heel veel plastic ziet is prima om het sleepnet uit te gooien en te meten. De onderzoekers willen juist een zo eerlijk mogelijk beeld van het plastic afval in het water. Dus probeer niet alleen water te bevissen waar je al heel veel plastic ziet drijven.

Stap 2: Leg basisgegevens van de meting en locaties vast

1. Vul de gegevens van de onderzoeker(s) in. Dus je naam, groepsnaam, met hoeveel personen je de meting hebt uitgevoerd en eventueel de Scouts4Science ID als je je van tevoren hebt aangemeld en een nummer hebt ontvangen.
2. Beschrijf de startlocatie door de gps-coördinaten op te nemen (uit je telefoon of gps) of geef deze op de kaart aan (in de Webapp).
3. Hoe lang is het sleepnet te water geweest? Noteer de start- en eindtijd van de meting. Maak tevens een foto op het moment dat het sleepnet te water gaat en weer opgehaald.
4. Noteer verder wat de windkracht en de koers was tijdens het varen met het sleepnet over boord.

Stap 3: Voer de sleepnetmeting uit. Nu alle voorbereidingen zijn gedaan kun je aan de meting beginnen

1. Zorg ervoor dat het sleepnet vanachter gesloten is doormiddel van een achtknoop of een mastworp (afhankelijk of je een zelfbouw net hebt of een pakket van Scouts4Science hebt ontvangen).
2. Zet het net aan de loefzijde over boord. Je sleept het net naast de boot en niet achter de boot (zie tekening). Noteer de tijd waarop het sleepnet te water gaat en maak ook een foto met je telefoon met de plaatsbepaling aan.
3. Haal het sleepnet na ongeveer een half uur weer binnen. Noteer de tijd en maak ook weer een foto met je telefoon met de plaatsbepaling aan.
4. Leeg het net in het deksel of bak door de achtknoop of de mastworp los te maken. Doe dit op het voorplecht of in de kuip. Zorg ervoor dat de zeilen bedienbaar blijven voor de andere bemanning.
5. Tel het plastic afval, de wieren en dieren in de vangst. Eén persoon turft het afval voordat het in de vuilniszak gaat.
6. Overleg bij twijfel met je medeonderzoekers om wat voor soort plastic item het gaat. Als je b.v. een stukje plastic vindt dat niet compleet is maar waarvan de bron herkenbaar is, turf het dan al zijnde een compleet plastic item.
7. Maak foto’s van bijzondere afval items of van de wieren en dieren die je hebt opgevist en upload ze of stuur deze op. Leuke foto’s van de meting zelf mag je ook altijd opsturen.
8. Neem het opgeviste afval mee naar het clubgebouw om het daar op de juiste wijze in de afvalbakken te stoppen.

Stap 4: Verstuur de meting naar Scouts4Science

Als laatste stap is het belangrijk om je meting te versturen naar Scouts4Science. Om het iedere deelnemer zo makkelijk mogelijk te maken zijn er verschillende mogelijkheden om de metingen te versturen naar Scouts4Science.

Je kunt de turflijst voor de sleepnetmeting gebruiken, of je kunt de sleepnetmeting gelijk invoeren op de webapp .

Ook kun je een foto van de ingevulde turflijst insturen

• Op de webapp.
• Of een mail sturen.

Bron

Benodigd materiaal

• Om de sleepnetmeting goed uit te voeren heb je nodig:• Vragen/turflijst voor de sleepnetmeting. Gebruik hiervoor de een uitgeprinte turflijst of de webapplicatie https://www.scouts4science.nl/sleepnetmeting Wanneer je de turflijst gebruikt heb je ook nodig:
• Klembord
• Potloden (blijven werken als het papier nat wordt)
• Telefoon met camera
• Een deksel of platte bak/schaal waar de vangst in opgevangen en geteld kan worden
• Vuilniszakken om de vangst in op te ruimen en af te voeren
• Watervaste stiften (optioneel)
• De handleiding en materiaallijst voor het maken van het Scouts4Science sleepnet is hier te vinden: Bouwbeschrijving sleepnet
• De handleiding voor het uitvoeren van een sleepnetmeting is hier te vinden: handleiding sleepnet meting
• De turflijst (om uit te printen) om je waarneming mee uit te voeren kan je hier vinden: turflijst sleepnet meting
• Je kunt ook je meting direct online invoeren op de digitale vragenlijst.

Veiligheid

• Dragen van een zwem- of reddingsvest: Zie informatieblad gebruik zwem- en reddingsvesten van de Nautisch Technische Richtlijnen (NTR2020) op de website Scouting Nederland
• Denk aan de veiligheid! Voorkom te allen tijde gevaarlijke situaties. Zet het sleepnet dus niet uit als je hiermee een gevaarlijke situatie veroorzaakt. Mijd te ondiep water waar je boot of het sleepnet vast kan komen te zitten. Informeer jezelf goed over de weerverwachting zodat je niet overvallen wordt door onverwachte weersveranderingen.
• Neem verder voldoende water mee. Smeer regelmatig met zonnebrand en draag een hoed of pet bij zonnig weer.
• Scouts hebben zorg voor de natuur. We willen zelf geen plastic of spooknetten achterlaten in het water, dus haal je sleepnet op als je het onverhoopt verliest. Het net blijft drijven.

Tips

• Deze activiteit is te combineren met de waterlijn meting.
• Deze activiteit heeft betrekking op het duurzame ontwikkelingsdoel: Doel 13 Klimaatsverandering aanpakken en Doel 14 Bescherming van zeeën en oceanen.