Waarom / doel van de activiteit

Je gebruikt een maankompas om 's nachts de windrichtingen te kunnen bepalen aan de hand van de maan.

Beschrijving van de activiteit

Doordat de maan verder van de aarde staat kan de zon delen van de maan verlichten, die wij zien als de maanstanden. Van de zon weten we waar deze staat: om 6 uur 's ochtends in het oosten, om 12 uur 's middags in het zuiden, om 6 uur 's avonds in het westen en om middernacht in het noorden.

Als wij een volle maan zien, dan staat de zon de recht achter ons (want de hele maan is beschenen). Je weet dat om middernacht de zon in het noorden staat, dus de volle maan staat om middernacht in het zuiden. Je kunt dan ook alle andere maanstanden beredeneren, maar een lijstje is wel handig. Om middernacht staat

• Volle maan – Zuid -- 180°
• 1/2 Wassende maan – West -- 270°
• Nieuwe maan – Noord -- 0°
• 1/2 Afnemende maan – Oost -- 90°

Maar er zijn veel tussenvormen en andere tijdstippen. Daarom is er een maankompas.

Hoe maak je een maankompas?

Zoals er een zonnetijd-kompas bestaat, is er ook een maankompas, dat je als volgt maakt:

• Kopieer de twee schijven uit de bijlage, plak ze op dun maar stevig karton en knip ze dan uit;
• Knip net gestippelde 'venster' uit de kleinste schijf;
• Leg de twee schijven op elkaar, de kleinste weer bovenop;
• Steek precies door het midden van de schijven een splitpen, zodat ze ten opzichte van elkaar kunnen draaien.

Je maankompas is nu klaar en wordt als volgt gebruikt:

• Draai het venster van de kleinste schijf op de maanstand op de grootste schijf, zoals je die op dat moment ziet;
• Zoek uit hoe laat het is, reken deze tijd om naar zonnetijd en bepaal de plaats van dat tijdstip op de kleinste schijf;
• Draai dan net HELE maankompas, totdat het gevonden tijdstip op de kleinste schijf naar de maan wijst;

Benodigd materiaal

• De bijlage
• Stevig karton (niet te dik)
• Schaar
• Lijm
• Splitpen