Waarom / doel van de activiteit

De explorers gaan op onderzoek uit hoe de bodem onder hun er precies uitziet en maken tegelijk een mooie wanddecoratie. De bodem is belangrijk voor bomen en planten om te kunnen groeien en speelt een rol in de voedselkringloop. Maak met de groep een bodemprofiel om te zien hoe de bodem is opgebouwd.

Beschrijving van de activiteit

Bovenop de harde aardkorst die uit stenen bestaat ligt de aardbodem. In de bodem kunnen bomen en planten stevig wortelen. Met hun wortels halen ze voedsel en water uit de bodem. De bodem is in de loop der jaren ontstaan doordat er steeds weer een nieuw laagje bovenop komt van dode plantenen dierenresten, een proces dat voortdurend doorgaat. Bodemdieren zoals de regenworm, maar ook schimmels en bacteriën helpen bij het afbreken van deze dode resten. Hierdoor komen mineralen vrij die door plantenwortels kunnen worden opgenomen als voeding voor de plant.

Een bodemprofiel is een dwarsdoorsnede van de bodem, van ongeveer een meter lang en een halve meter breed.

Loop met de speltak naar een plek waar dorre bladeren liggen en waar je een gat kunt graven. Maak een plek vrij waar je de afgegraven materialen horizontaal in laagjes neer kunt leggen, zodat het bodemprofiel zichtbaar wordt.

Vraag de jeugdleden wat van de dorre bladeren en andere losliggende materialen op te rapen en neer te leggen als de bovenste laag van het bodemprofiel.

Laat de strooisellaag een beetje afgraven en een tweede laag neerleggen, parallel onder de laag met dorre bladeren. Aan deze laag kun je zien dat de bladeren al half zijn vergaan.

Graaf steeds een volgend laagje af en leg laagje voor laagje neer. Je ziet eerst een donker gekleurd laagje bestaande uit plantenresten en plantenwortels, de laagjes daaronder zullen steeds lichter zijn van kleur en minder herkenbaar als plantenresten.

Bespreek het bodemprofiel. Begin met een frame te maken van de gewenste maat.

Gooi na afloop de kuil we er netjes dicht.

De jeugdleden maken een schematische tekening van de voedselkringloop:

• Bomen en planten halen voedsel uit de bodem
• Dieren eten van bomen en planten
• Dode planten en dieren vallen op de bodem
• Bodemdiertjes, schimmels en bacteriën breken deze af
• Hierdoor komen mineralen en andere bouwstoffen terug in de bodem
• Dit is voedsel voor bomen en planten

Benodigd materiaal

• Hout voor frame
• Lijm
• Papier
• Plexiglas
• Spades

Veiligheid

Zorg dat je niet in je eigen kuil valt

Tips

• Wanneer er in jouw omgeving geen spannende bodem is, kun je dit ook als activiteit doen tijdens een weekend of expeditie.
• Deze activiteit heeft betrekking op het duurzame ontwikkelingsdoel: Doel 15 Herstel ecosystemen en behoud biodiversiteit.