Waarom / doel van de activiteit
“Zie ik daar iets wat op een bal lijkt?”, vraagt Bagheera. “Wil je hem hebben?”, antwoord Mowgli en rent er met de bal vandoor. Uiteraard is Bagheera sneller en haalt hem al snel in. Shanti volgt op de voet en weet uiteindelijk de bal te veroveren. “Dat hebben ze mooi gemaakt, met vodden en oude fietsbanden”, zegt Shanti
Beschrijving van de activiteit
1. Land veroveren
In Ghana zijn de boeren steeds bezig weer nieuwe gronden te bewerken en vruchtbaar te maken. Shanti vertelt Mowgli dat dit wel lijkt op het leven in Haveli. Rondom Haveli zijn er weiden en akkers, de mensen uit het dorp planten daar gewassen en laten er dieren grazen. Zodra een stuk grond uitgeput raakt dan pakken ze weer een ander, zo hebben sommige bewoners steeds meer grond en anderen minder. Rikkitikitavi heeft aandachtig meegeluisterd maar ziet het nog niet helemaal voor zich. Shanti roept de dieren bij elkaar, ze kent een spel om het uit te leggen. Er wordt met stoepkrijt een cirkel op de grond getekend. Vanuit het middelpunt worden lijnen getrokken, zodat de cirkel verdeeld wordt in evenveel stukken als er landen (deelnemers) zijn. In het midden wordt er een kleinere cirkel getrokken: Niemandsland.
Elke deelnemer kiest welk land hij wil zijn en zet de naam in zijn stuk land. Om de beurt wordt er gezegd wie er land mag veroveren. Diegene die aan de beurt is, rent drie rondjes door alle landen heen en roept dan: "Stop." De andere landen zijn tijdens het rondrennen 'gevlucht' uit hun eigen land en stoppen op het moment dat er stop geroepen wordt. De vluchters mogen niet meer bewegen.
Vanuit het land van de veroveraar mag de veroveraar proberen om de vluchters aan te raken. Dat kan bijvoorbeeld liggend op de grond, met één voet nog in het eigen land. Ook mag dit vanuit het niemandsland. Kun je een vluchter aan tikken vanuit je eigen land, dan zet je een cirkel om de voeten van de vluchter heen. Hierin zet je de naam van je eigen land. De vluchter gaat weer in zijn eigen land in de cirkel staan.
Vervolgens geeft de veroveraar het commando lopen, totdat de volgende vluchter in de buurt komt om te tikken. De vluchters kunnen ook proberen met een grote sprong in hun eigen land terecht te komen, zonder dat de veroveraar hen kan aantikken. Als iedereen weer in zijn eigen land is, begint het spel weer van voren af aan met een andere veroveraar. Als vluchter kun je na een tijdje proberen om via de veroverde landjes weer in je eigen land te komen zonder getikt te worden.
2. Ghanese commando’s, volg de leider
In Ghana leven veel mensen in stammen. Het is vergelijkbaar met een horde. Akela heeft gezien dat de stamleider verschillende commando’s gebruikt en nu de welpen in zijn horde wat ouder zijn is dat reuze handig om te bepalen wie de beste is.
Het doel van dit spel is dat de welpen de gegevens commando’s uitvoeren. De leiding legt van te voren alle commando’s uit. De leiding roept een commando en iedereen moet deze uitvoeren. De welpen die te laat zijn of te laat zijn om met anderen iets uit te beelden, vallen af. Zo gaat het steeds verder tot er tenslotte 1 a 2 welpen overblijven die samen gewonnen hebben!
Commando’s
- Akan/ Stammen! (iedereen vormt groepjes van 4)
- Olifant! (iedereen gaat met zijn hand aan zijn neus en met zijn arm door het gat wat ontstaat als je je neus raakt. En maakt een olifant geluid)
- Trotro (vormen groepjes van 6 en doen een volgepakte auto na)
- Waterhalen! (iedereen doet alsof hij/zij een kruik op zijn hooft heeft)
- Feest! (iedereen danst op zijn best!)
- En zelf kan je er natuurlijk ook wat bij verzinnen.
Tips/aandachtspunten
- om het spel moeilijker te maken kan je het veld in tweeen verdelen en de welpen tijden het uit te voeren commando laten overlopen.
- kinderen die ‘afvallen’ kan je langs de zijlijn laten meedoen en zo een terugkomst laten verdienen.
3. Boompjesvoetbal
Speelveld: Bos of veld met palen/pionnen
In Ghana spelen ze verschillende vormen van (straat)voetbal. Verschillen met het standaard voetbalspel is, dat het een klein veld is, er geen regels zijn en de bal niet uit kan gaan of achter kan raken. Rikkitikkitavi is dol op die spanning en sensatie! Met een zelfgemaakte bal daagt hij de andere junglebewoners uit om een potje voetbal te spelen op zijn manier…
Doelen zijn de bomen of palen die er toevallig staan en een bal is gewoon iets dat kan rollen. Iedere Welp heeft een eigen boom (of paaltje) en verdedigd die. Als je boom geraakt is ben je niet ‘af’ maar ‘vrij’ en mag je gewoon mee blijven voetballen. Wie weet het langst de boom te beschermen van de bal?
4. Levend Spinnenwebspel
Kaa was Anansi te slim af, maar lukt het hem ook in het spinnenwebspel?
Hiervoor wordt een van touwen geknoopt zeskantig spelbord met een kruis erin gebruikt (tekening volgt, het lijkt op het bord van mens erger je niet). Doel van het spel is om, nadat je rondom gelopen bent, met de pion via 'jouw' diagonaal de thuishaven te bereiken. De spelers zetten hun pion aan het begin van 'hun' diagonaal. De eerste speler gooit met de dobbelsteen, gooit hij/zij zijn kleur dan mag die pion één vakje tegen de klok in over de draden van het spinnenweb lopen en nogmaals gooien, gooit die een kleur die niet mee doet dan blijft de pion staan en mag die nogmaals gooien, gooit die een kleur van een andere speler dan gaat de beurt naar de speler naast hem/haar.
Dit spel is een in spinnenweb omgevormd Chinezenspeil en daarmee geschikt voor 2 - 6 personen, iedere speler krijgt een pion (rood,groen, geel, blauw). Het spel wordt met een grote dobbelsteen gespeeld, deze heeft de vier kleuren van de pionnen en twee witte vlakken.
Tips/aandachtspunten
Dit spel is ook goed te gebruiken als 'basis' voor de spelencarrousel van de regiospeldag door bij de vakjes 'keuze'enveloppen te hangen.
5. Oware
In Haveli spelen ze vaak Oware. Baghera heeft er wel eens over gehoord en vraagt Shanti om het uit te leggen.
Oware is een van de beroemdste spelen in de wereld. Het Oware spel kent wel 100 verschillende benamingen in Ghana. Het spel bestaat uit een spelbord dat twee rijen van 6 'putten' heeft aan beide zijden. Voor het spel zijn 24 zaden/erwten/steentjes nodig.
Er zijn veel verschillende manieren om dit spel te spelen. We geven er hier een als voorbeeld: 1. Vier zaden worden in elke pot geplaatst, 2. Speler A begint, neemt alle zaden uit een van de potten aan zijn kant, en legt deze zaden een voor een in de daarop volgende potten. Hij legt ze met de klok mee., 3. Wanneer het laatste zaadje is neergelegd, neemt de speler alle zaadjes uit deze pot en verzamelt deze. De speler vervolgt zijn spel. Wanneer de speler met zijn laatste zaadje bij een lege pot komt, legt hij dit zaadje erin en is hij uitgespeeld. 4. Speler B kiest een pot aan zijn kant en herhaalt hetzelfde spel als speler A. 5. De winnaar van het spel is degene die erin slaagt om zoveel mogelijk potten van 4 zaden te winnen.
Tips/aandachtspunten:
- Dit spel is een typisch Ghanees spel en wordt ook wereldwijd gespeeld, in Nederland is het minder bekend, waardoor het goed geïntroduceerd kan worden in een voorbereidende opkomst.
6. Jungle - estafette - race
Baloe houdt van lekker eten en in de jungle is van alles te verzamelen. Soms moet je daarvoor meerdere keren door het woud lopen. Samen met Ikki heeft hij een spel bedacht om de welpjes te leren hoe je in de jungle voedsel kan verzamelen. Luister, het gaat als volgt…
De welpen gaan via een kamelenrace kokosnoten verzamelen. Een kamelenrace is een jockey - estafette - spel dat op meer plaatsen in de wereld gespeeld wordt. Doel van het spel is om afwisselend, met iemand op de rug (de jockey), een afstand af te leggen. Uitdaging bij dit spel is dat de ‘jockey’ niet de grond mag raken en een bal mee moet nemen.
Twee welpen gaan met de armen gekruist en uitgestrekt tegenover elkaar staan. Vervolgens geven ze elkaar de handen en vormen zo de twee bulten van een kameel waar een andere welp tussen kan gaan zitten. Deze ‘kameel met welp’ legt met de bal een hindernisparcours af. Aan het eind staat op een paalconstructie emmers met daarin ‘kokosnoten’. De jockey gooit vanaf de ‘kameel’ de bal naar de emmers, om die om te gooien en zo de kokosnoot te pakken. Daarna wordt de kameel veranderd totdat alle welpen geweest zijn. Hoeveel kokosnoten hebben ze gepakt?
Tips/aandachtspunten
- Dit spel kan op verschillende manieren gespeeld worden, bijvoorbeeld door in groepen tegen elkaar te gaan, op tijd of met een hindernissenparcours.
- Het is ook leuk om hiervoor echte kokosnoten te gebruiken die de welpen (of leiding in verband met veilig gebruik van gereedschap) dan open maken om de verse kokos op te eten.
Benodigd materiaal
1. Land veroveren
- Stoepkrijt
2. Ghanese commando’s, volg de leider
- Kaart met commando’s
- Megafoon
- Optie: afbeeldingen van de commando’s
3. Boompjesvoetbal
- Voetbal (bij voorkeur zelfgemaakt met geknoopte fietsbanden of vodden)
- Bomen
4. Levend Spinnenwebspel
- Met touwen geknoopt spinnenweb
- Spinnen - pionnen
- Grote dobbelsteen met 6 kleuren
5. Oware
- 24 steentjes/erwten/zaden
- Oware spelbord met twee rijen van 6 ‘putten’ (of rondjes)
6. Jungle - estafette - race
- Palen
- Emmers
- Bal
- Kokosnoten
- Hindernissen