Waarom / doel van de activiteit
Welpen leren over het Chinees Nieuwjaar, dat anders en op een ander moment gevierd wordt dan bij ons. Daarnaast staan ze op een leuke manier stil bij het afvalprobleem en hoe je dit probleem aan kunt vechten door oud materiaal opnieuw te gebruiken
Beschrijving van de activiteit
De welpen gaan eetstokjes en plastic tassen hergebruiken, door er twee soorten Chinese nieuwjaarsdecoraties van te maken.
Themaverhaal
“AWWOOEH!” Een luide wolvenhuil klinkt van de top van de Emaraate Ruïne. “Hee, zo te horen gebruikt Akela de internationale wolvenhuilverbinding,” zegt Mowgli. “Wat zegt hij?,” vraagt Shanti. “Geen idee,” antwoordt Mowgli, “het is in een andere taal.” Nieuwsgierig rennen ze richting de Ruïne. Daar hangt het vol met prachtige, rode versieringen met vreemde tekens er op. Mor staat er bewonderend naar te staren. Als er iets moois te zien is, is hij er altijd als de kippen bij… Ook Mowgli en Shanti kijken vol bewondering om zich heen. Dan komt Akela aangelopen. “Is er een noodgeval in een ander land?,” vraagt Mowgli. “Nee hoor,” zegt Akela geruststellend. “Ik heb alleen de Wolven in China een gelukkig Nieuwjaar gewenst.”
“Ben je daar niet een beetje laat mee?,” vraagt Mor, “Oud en nieuw is al lang geweest hoor.” “Waarom denk je dan dat die versieringen hier hangen?,” zegt Akela. “Chinese toeristen hebben hier vast hun Nieuwjaar gevierd. De Chinezen hebben een hele ingewikkelde kalender. Oud en Nieuw valt voor hen ieder jaar op een andere dag: de tweede maan na de langste nacht van het jaar…” Mowgli en Shanti kennen die blik in Akela’s ogen: hij gaat een verhaal vertellen. Ze gaan er gemakkelijk voor zitten… “Er zijn verschillende legendes over Chinees Oud en Nieuw,” begint Akela, “Dit is er één van…”
“Het verhaal gaat dat het boze wezen Nian, wat in het Chinees `Jaar` betekent, op de eerste dag van het nieuwe jaar vee, gewassen en zelfs mensen verslond. De mensen verstopten zich op die dag binnen in hun huizen en zetten eten voor de deur, om de aandacht van het verschrikkelijke beest af te leiden: als hij vol zat, zou hij misschien geen mensen meer aanvallen…
Een keer op een nieuwjaarsdag wilde een jongetje stiekem wat van al dat lekkere eten te snoepen. Geschrokken keek iedereen van achter de luiken toe hoe hij naar buiten ging. Het jongetje had ook nog eens felrode kleren aan, dat zou Nian zeker opvallen… In de verte hoorden ze Nian al aankomen, maar niemand was dapper genoeg om het jongetje te waarschuwen, bang om zelf opgegeten te worden… Toen gebeurde er iets wonderlijks: in plaats van het kind aan te vallen, ging Nian er snel vandoor! Niemand snapte er iets van, tot het jaar daarop.
Door een kapot zeil had de visser niet op tijd terug kunnen komen naar het land. Tegen de tijd dat hij zijn boot aanmeerde, was het al te laat: Nian was wakker en kwam af op het geluid van de boot. De visser pakte de vlaggenstok van achterop zijn boot, om te proberen om Nian van hem af te slaan. De rode vlag op de stok wapperde in de harde wind. En weer gebeurde er een wonder: Nian ging er vandoor… Zo kwamen de mensen er achter dat het wezen bang was voor de kleur rood en begonnen ze rode versieringen op te hangen om het af te schrikken. Het eten en de rode versieringen die ooit voor bescherming bedoeld waren, zie je nu nog steeds terug tijdens het Chinese Nieuwjaar: er wordt veel gegeten en overal zie je de kleur rood!"
Akela is nog maar net klaar met zijn verhaal, als Jacala aan komt rennen. “HELP!,” roept hij. Eenmaal bij de anderen aangekomen, vertelt Jacala hijgend: “De rivier staat bijna helemaal droog. Als we niet snel iets doen, zal Malchi stikken!” Geschrokken kijkt iedereen naar de waterval: in plaats van het machtige watergebulder, lopen er nu alleen nog maar wat dunne straaltjes water uit. Mowgli en Shanti rennen gelijk naar de waterval. De rest gaat er achteraan.
Bij de waterval aangekomen, zien ze al snel wat er aan de hand is: tussen de rotsen bovenaan de waterval is er een soort dam ontstaan van kleine stokjes en plastic zakken. Het water kan er niet meer door… Terwijl Jacala snel Malchi gaat halen om hem in het water voor de dam te doen, begint de rest alvast alle rotzooi weg te halen. Ze brengen alles zolang naar de Emaraate Ruïne.
Als ze klaar zijn en het water weer stroomt, zegt Mowgli: “Waar zou al die rotzooi vandaan komen?” “Waarschijnlijk van de Chinese toeristen,” zegt Akela. “Het zijn eetstokjes en plastic zakjes waar ze hun boodschappen in hadden. Wist je dat er in China bijna anderhalf miljard mensen wonen die al hun aankopen in plastic tasjes doen en jaarlijks 45 miljard eetstokjes gebruiken?” “Dat zal in China ook wel veel rotzooi geven,” zegt Malchi, “Wat erg… Maar laten we hier beginnen: hoe komen we van die rotzooi af?” Mor kijkt op van het water, waarin hij zijn mooie waaierstaart stond te bewonderen, en dan naar de mooie versieringen. “Ik heb een idee,” zegt hij…
Introductie
Lees bovenstaande thema-introductie voor, vertel een samenvatting vanuit één van de in het verhaal voorkomende jungledieren of jouw eigen themafiguur, of speel het na met je medeleiding. Betrek de welpen in je verhaal ("Wat voor betekenis heeft de kleur rood bij ons (ook kleur van gevaar)?" "Een miljard, hoeveel nullen zijn dat?" "Hoe zouden we het probleem met de zakjes en eetstokjes volgens jou op kunnen lossen?")
Als je de introductie te lang vindt voor jouw welpen, kan je het verhaal van Akela eventueel overslaan (Jacala komt aanlopen voordat Akela goed en wel is begonnen...) en bijvoorbeeld alsnog voorlezen tijdens de drinkpauze. Of je doet het onder voorgestelde openingsspel na Akela's verhaal en laat Jacala (of een ander jungledier) aan het einde van het spel "opduiken", met de introductie voor het recycle-knutselen...
Als kort openingsspel kunnen jullie "spelen met eetstokjes"
Chinese Nieuwjaarswaaiers maken
- Iedere welp krijgt een vel rood papier. Dit vel versieren ze met potloden/stiften/stickers zoals ze zelf willen. Je kan oudere welpen ook een aantal tekens uit het Chinese schrift geven en één of meerdere teken(s) naar keuze op het papier laten namaken.
- Vervolgens vouwen ze het papier steeds een halve centimeter dubbel, zodat het lijkt alsof het papier geribbeld is.
- Daarna wordt aan ieder uiteinde een eetstokje geplakt en wordt het papier aan de onderkant aan elkaar geplakt (of bind het met een touwtje vast).
- Om de waaier te gebruiken en/of rond te maken om op te hangen, houd je de 2 eetstokjes tegen elkaar.
Zie [http://schoolwiz.nl/basisonderwijs-knutselen/knutselen-knippen-en-plakken-seizoenen-hoe-maak-je-een-chinese-waaier deze site] voor afbeeldingen bij de verschillende stappen. Er worden ijsstokjes ipv eetstokjes en wit ipv rood papier gebruikt, maar het principe is hetzelfde.
Nieuwjaarsvanen maken
Dit knutselwerkje vergt iets meer geduld dan de waaiers...
- De welpen knippen dunne (niet te lange) strookjes van de plastic tassen en krijgen ieder twee dunnen stroken soepel karton. Aan één van de stroken karton plakken ze de uiteindes van de geknipte tassenstrookjes goed vast (zie voorbeeld: hier wordt met stroken papier gewerkt ipv tasjes...)
- Als de welpen hiermee klaar zijn, krijgen ze een rood A4-papier. Dit mogen ze versieren (zoals bij de waaiers).
- Vervolgens plakken ze de twee stroken karton ieder aan een korte zijde van het vel papier.
- Sluit de windvanen af door het papier rond te vouwen en de uiteindes van de repen karton aan elkaar te nieten.
- Bevestig met een nietje een touwtje als een lus aan de kant zonder tassenstrookjes.
Voorbereidingstijd
Materialen halen/printen en klaarzetten, touwtjes vast knippen, zonodig karton vast in stroken knippen/snijden (afhankelijk van aantal welpen 40-60 min)
Evt. voorbeelden maken (+- 30 minuten)
Benodigd materiaal
Algemeen
- Stiften/kleurpotloden
- Lijm
- Plakband
- Nietmachine(s)
- Scharen
- Evt tickers
- Evt. dikke zwarte stiften
- Uitdraaien van Chinese tekens evt. (rode) chinese decoraties om de ruimte mee te versieren
Voor de waaiers
- Rode vellen papier (1 per welp)
- Eetstokjes (2 per welp)
Voor de windvanen
- Rode vellen papier (1 per welp)
- Stroken soepel karton (2 per welp)
- Touwtjes, +- 30 cm (1 per welp)
- (Kleurige) Plastic tasjes
Tips
- Waarschijnlijk zit er tussen de welpen veel verschil in "spanningsboog" en tempo. Naast de al beschreven, extra uitdaging voor oudere welpen, kan je dit ook ondervangen door met de windvanen te beginnen en alleen degenen die snel klaar zijn en dat willen nog een waaier te laten maken. De anderen kunnen hun eetstokjes als extra "handvat/pootje" aan het touwtje van de windvaan bevestigen en, zodra eventueel de lijm droog is, buiten hun windvaan vast rennend uitproberen.
- Vraag ouders om oude plastic tasjes te bewaren en vraag een chinees (afhaal)restaurant om de (gebruikte) eetstokjes te sponsoren.
- Als je beide knutselwerkjes maakt, is het natuurlijk handig om de welpen gelijk in het begin beide vellen rood papier te laten versieren, om er vervolgens om de beurt de twee verschillende decoraties van te maken.
- Op deze site kan je vinden op welke datum Chinees nieuwjaar dit jaar valt.