Waarom / doel van de activiteit

Het maken van een egelhuisje.

Thema introductie algemeen

Hoor je ’s avonds wel eens wat geritsel en gesnuif in de tuin? Dikke kans dat er een egel rondscharrelt. Zodra het begint te schemeren, worden egels wakker en gaan ze op zoek naar voedsel. Helaas gaat het niet zo goed met de egel. Uit tellingen blijkt dat er steeds minder egels voorkomen in Nederland. Help dus de egels weer in  aantal te groeien.

Thema introductie bevers

Bas bos vraagt aan de bevers: Hoor je ’s avonds wel eens wat geritsel en gesnuif in de tuin? Dikke kans dat er een egel rondscharrelt. Zodra het begint te schemeren, worden egels wakker en gaan ze op zoek naar voedsel. Helaas gaat het niet zo goed met de egel. Uit tellingen blijkt dat er steeds minder egels voorkomen in Nederland.

Themaintroductie welpen

Ikki verteld: Onze tuinen worden meestal zo netjes onderhouden, dat er daar nauwelijks natuurlijke bescherming is voor de egel. We kunnen ze daarom best een handje helpen. Geef egels een veilig onderkomen in je tuin om rustig hun winterslaap te kunnen doen. Zo’n knus huisje op egel formaat is makkelijk zelf te maken.

Beschrijving van de activiteit

Egels slapen het liefst op een beschutte plek onder struiken, steenhopen, hagen en composthopen. Als je je egelhuis gaat neerzetten, doe dit dan ook op een beschutte plek.

Bekijk met zijn allen deze instructie video.

1. Bekijk hierna de werktekening

Uiteindelijk komt er een egelhuisje gemaakt van een groot vierkant met daarop een schuin dakje ter bevordering van de waterafvoer. Er komt een toegangspoortje en aan de binnenkant een dwarsplank; wat de binnenruimte verdeeld in een halletje en slaapkamer. Het huisje zal staan op twee latjes, pootjes als het ware, om tocht en optrekkend vocht tegen te gaan.

Als je een houten plank gebruik als bouwmateriaal zal deze voor sommige delen op de werktekening te smal zijn. Net zoals wij in de video gedaan hebben kun je twee smalle plankjes naast elkaar gebruiken om wel dezelfde afmetingen te krijgen.

2. De rechte planken op maat maken

Dit is nodig: Decoupeerzaag, PAM 220, potlood, werkhandschoenen, veiligheidsbril

Het handigste is om eerst het al hout op het juiste formaat te hebben gezaagd voordat je begint met het in elkaar zetten van het huisje. Teken alle rechte stukken plank af volgens de werktekening met de hoekmeter (of winkelhaak/duimstok) en gebruik vervolgens een decoupeerzaag om planken in te korten.

3. De schuine wanden afmeten en zagen

Dit is nodig: PAM 220, potlood, hout

Er komt straks een schuin dak op het egelhuis. Om het dak ook daadwerkelijk schuin te maken moeten de zijwanden van het huisje schuin aflopen naar achter (het hoogste gedeelte moet bij de deuropening zitten). Leg de plankjes voor de zijkant naast elkaar en gebruik de hoekmeter om een schuine lijn te trekken. Dit kan vervolgens gezaagd worden. Herhaal dit bij de plankjes voor de andere zijkant.

4. Onderste latjes zagen

Een geleiderail op een (hand)cirkelzaag helpt je bij het recht zagen van lange stukken.

Dit is nodig: Accucirkelzaag, werkhandschoenen, veiligheidsbril, hout

De onderste latjes waar het huisje straks op komt te staan zijn lang en smal. Met een handcirkelzaag met geleiderail kun je handig lange stukken recht afzagen. Er zijn twee latjes nodig.

5. Deuropening maken

Dit is nodig: Decoupeerzaag, potlood, werkhandschoenen, veiligheidsbril, hout

In de voorste wand van het huisje komt een opening waardoor de egel naar binnen kan. Gebruik een rond voorwerp om de ronding mee af te tekenen. Je kunt hiervoor een bloempotje, een schoteltje of glas gebruiken. De egel moet alleen straks wel door de deur passen! Zaag vervolgens de opening uit met een decoupeerzaag.

6. Het monteren van alle delen volgens de werktekening

Dit is nodig: Accumultischuurmachines, schroeven

Het is nu alleen nog maar een kwestie van de delen aan elkaar verbinden zoals op de werktekening. Werk van onder naar boven; begin met de onderste latjes en monteer daar op de ‘vloer’. Maak de wanden aan de vloer vast en maak eerst het dwarswandje vast aan de voorkant van het egelhuisje voordat je de voorkant aan de vloer maakt.

7 Het dak in elkaar zetten

Alleen het dak hoeft nog in elkaar gezet te worden om het egelhuisje af te maken. Zorg dat het dak zo’n 440 mm breed wordt en 475 mm lang. Het dak heeft namelijk straks ongeveer 25 mm aan de zijkanten en de achterkant als overlap ten opzichte van de ‘muren’. De voorkant moet zo'n 50 mm overlap hebben.

Als je met meerdere smalle plankjes werkt kun je aan de onderzijde een dwarslatje monteren van maximaal 390 mm lang die de plankjes bij elkaar houdt. Of twee dwarslatjes van 400 mm zo positioneren dat ze klemmen tegen de zijmuren. Het dak kun je vervolgens losjes met schroeven aan de muren bevestigen.

8 Dak plaatsen en neerzetten

Egelhuisje op locatie neerzetten
Je kunt ook nog een zeiltje spannen over het daken tegen vocht.

Alleen het dak hoeft er nog maar op gezet worden en het egelhuisje is af! Tegen veel regen kun je zelfs nog een zeiltje over het huisje spannen maar als je dat doet, zorg er dan voor dat je dit zeiltje bedekt met zand, takjes en blaadjes.

Je kunt het egelhuis nu ergens in je tuin plaatsen. Van belang is dat het huis op een rustige plek staat, uit de wind en het liefst ergens bij struiken, schuurtjes of lage planten om de egel ook natuurlijk beschutting te geven.

Benodigd materiaal

• Bouwtekening
• Verder zie omschrijving

Veiligheid

• Let op de veiligheid bij het zagen. Je kunt er voor kiezen om bijvoorbeeld de bevers niet zelf te laten zagen maar alleen het huisje in elkaar te laten zetten. Of je richt een deel van het lokaal in als zaagplek zodat je als leiding altijd toezicht hebt tijdens het zagen.

Tips

• Deze activiteit heeft betrekking op het duurzame ontwikkelingsdoel: Doel 15 Herstel ecosystemen en behoud biodiversiteit.
• Zie ook: Bas Bos helpt de vrienden van Ikki