Waarom / doel van de activiteit

Laten realiseren hoe het is om onder dictatuur te moeten leven

Beschrijving van de activiteit

Het verhaal

Filip Hivernie heeft samen met zijn kompanen de regering omvergeworpen en een dictatuur in Vlaanderen geïnstalleerd.Het kamp leeft de hele dag onder het bewind van Filip Hivernie, een dictator van de ergste soort.Maya, een activiste die belang hecht aan de democratische waarden, wil een volksopstand organiseren om Filip Hivernie van zijn ‘troon’ te stoten.Zij kan rekenen op enkele getrouwen en samen gaan ze het volk warm proberen te maken om mee te vechten voor democratie.Tegen de avond breekt de volksopstand uit waarbij Filip Hivernie verjaagd wordt en Maya verkozen wordt tot nieuwe volksleidster.Daarna is er natuurlijk tijd om te feesten.

Rolverdeling leiding

• Dictator Filip Hivernie
• Volksleidster Maya
• Veiligheidsdienst van Filip Hivernie
• Volgelingen van Maya

Programma

Ochtend
Wennen aan het nieuwe leven onder de dictator

Namiddag
Voorbereiding van de volksopstand

Avond
Vrijheidsstrijd en bevrijdingsfeest

Uitwerking

Ochtend

Er wordt vroeg opgestaan en ontbeten zoals op elke andere kampdag.
Tijdens het ontbijt wordt het duidelijk dat er een staatsgreep gepleegd is.De veiligheidsdienst van Filip Hivernie komt met veel lawaai en groot vertoon binnengestormd.Zij kondigen de komst aan van de nieuwe leider Filip Hivernie en manen de bevolking aan om het nodige respect te tonen voor het staatshoofd.Wanneer een aantal leden lacht kan je hier handig op inspelen en tegen hen snauwen dat het serieus is en dat wie zich niet kan schikken onmiddellijk de gevangenis invliegt.De bevolking wordt aangemaand te zwijgen en recht te staan.
Filip Hivernie komt in vol ornaat binnen en geeft een donderende speech:

• Beperkte bewegingsvrijheid
• Uitgangsverbod
• Samenscholingsverbod (nooit meer dan vijf mensen tezamen)
• Rantsoenering van het eten
• Gas en elektriciteit worden afgesloten
• Strenge straffen voor wie zich verzet
• …

De veiligheidsdienst neemt ter ondersteuning onmiddellijk alle voedingswaren die op de tafel staan mee en deelt aan iedereen maaltijdbonnen uit (deze zullen verder op de dag nog gebruikt worden).
Daarna verlaten Filip Hivernie en zijn kompanen de zaal.
Na het ontbijt roept de Maya alle leden op voor een groepsvergadering.Ze probeert de gemoederen te bedaren en licht al de eerste plannen toe om een volksopstand te organiseren.Maar eerst moet er gewerkt worden.Maya stelt een taakverdeling op zodat iedereen bezig kan zijn met het proberen te overleven in deze penibele toestand.
Het werk dat moet afgesproken worden is:

• Voedselverzamelen
• Middagmaal voorbereiden
• Vuur maken (wegens geen gas of elektriciteit om op te koken)
• Naaiatelier

Voedsel verzamelen

Sinds Filip Hivernie aan de macht is, is het eten gerantsoeneerd: Geen Mc Donalds-toestanden meer, frietkramen gaan enkel open tijdens feestdagen, elke inwoner krijgt rantsoenbonnen (uitgedeeld bij het ontbijt). Een bon geeft recht op:

• 1 snee brood
• 1 aardappel
• 1 ei
• een handvol gehakt

Ook het kookmateriaal is beperkt tot 1 pan per 5 personen
De groep die met het voedsel verzamelen belast is, moet de rantsoenbonnen verzamelen en deze gaan ruilen bij Filip Hivernie. Wanneer hij goedgezind is geeft hij inderdaad waar de eigenaars recht op hebben; is hij toevallig in een slechte bui kan je naar je eten fluiten. De leden moeten dus door fijngevoelig te onderhandelen proberen hun eten bij elkaar te krijgen. Voor sommige recepten (zie hieronder) zijn er ook nog andere ingrediënten nodig. Deze zijn ook beschikbaar bij de dictator maar kunnen niet zomaar verkregen worden.Er zal dan geruild moeten worden voor andere ingrediënten of er moeten een aantal opdrachten vervuld worden.

Middagmaal voorbereiden

Suggesties voor eenvoudige gerechten:

Aardappel in de schil
Pak een halfgrote aardappel in een vel aluminiumfolie en leg deze gedurende dertig minuten in de hete as van een houtvuur.Vergeet niet hem af en toe te draaien zodat hij niet verbrandt.

Gevulde aardappel
Snij een halfgrote aardappel middendoor en hol hem tamelijk goed uit. Je kan hem dan opvullen met gehakt.Pak het geheel in aluminiumfolie en begraaf dit in de hete as van je kuilvuur tot de gevulde aardappel gaar is.Dit duurt ongeveer 20 à 30 minuten. Opdienen met een klontje boter.

Gebakken ei zonder pan
Zoek een platte steen. Gebruik geen poreuze steen of een steen uit een beek.Door de warmte van het vuur kan hij wel eens uit elkaar spatten.Begraaf de steen in de hete as van een kuilvuur.Wanneer deze heet genoeg is (een druppel water op de steen zal sissen) verwijder je de as met een doek (opgepast voor verbrande vingers!) en je legt de steen op de grond.Je bakplaat is klaar.
Natuurlijk kan je je maaltijd aanvullen met wat in de natuur te vinden is.Doe dit met het nodige respect voor alle planten en dieren.Opgelet met planten: gebruik alleen de dingen die je bekend voorkomen als eetbaar voedsel.
Bijvoorbeeld vruchten: wie goed uit zijn doppen kijkt kan ook bij ons allerlei eetbare vruchten vinden.Tot de eetbare besvruchten behoren onder andere: aardbei, aalbes, bosbes, braam, framboos, kruisbes, moerbei, veenbes, vlierbes (giftig indien nog niet rijp!).

Brandnetelsoep
Voor 1 liter water: 5 à 6 uien, 30 hele brandnetels zonder wortel, 50 g meel, wat olie, melk, peper, zout en suiker.
Was de brandnetels (met een handschoen aan).Breng water aan de kook, voeg de gewassen brandnetels toe en laat deze gedurende een 30 minuten koken.Ondertussen laat je de uien even zacht worden in een pan met wat olie.Haal de brandnetels even uit het water en hak ze in kleine stukjes.Doe ze opnieuw in de kom en voeg de uien toe.Laat het geheel nog wat koken.Het meel meng je met de melk en je roert dit geheel tot een papje.Dit papje voeg je als bindmiddel toe aan je soep.Werk het geheel af naar je eigen smaak met peper, zout en suiker.Laat dit geheel nog 5 minuten doorkoken.Je soep is klaar.

Klaversalade
Klaverblaadjes, 75 g rijst, 2 eetlepels muntblaadjes en sinaasappelsap, wat olie.
Kook de rijst op een gewone manier.Als de rijst gaar is vermengen met olie en sinaasappelsap.Verwijder de steeltjes van de klaverblaadjes en hak zowel deze klaverblaadjes als de muntblaadjes fijn.Roer deze klaversalade door de rijst.

Groenten bij de warme maaltijd
500 g malse dovenetelblaadjes zonder stengels en stelen, 20 g boter, 20 g meel, een ui, wat melk en zout.
Was de dovenetelblaadjes en laat ze goed uitlekken.In een beetje water laat je de blaadjes een beetje zacht worden.Hak ze vervolgens fijn.Giet het water weg.In een kom laat je even een uitje bakken, voeg de dovenetelblaadjes toe.Met het meel bestrooi je het geheel.Roer vervolgens het meel onder de groente.Op smaak brengen met zout, als je melk toevoegt krijgt het geheel een romige smaak.

Bosbessenmelk
300 g bosbessen, sap van ½ citroen, 50 g suiker, 1 pakje vanillesuiker, mespuntje kaneel, ½ melk, pakje vanille-ijs.
Was de bessen en plet ze met een vork.Klop ze met de ingrediënten door de melk, vul 4 bekers voor de helft met bosbessenmelk, een stukje ijs erbij en versier met bosbessen.

Thee
Met wilde aardbei- of braambladeren kan je lekkere thee maken.Je doet de blaadjes in een pot en giet er kokend water op.Je laat dit geheel trekken (langer trekken dan normaal). Schenk op met honing, citroensap of suiker.

Naaiatelier

Filip Hivernie heeft alle economische contacten met andere landen stopgezet.Dit wil zeggen dat we onder andere voor onze kleding op onszelf aangewezen zijn.De boetieks en grote kledingketens hebben geen stock meer.De confectiebedrijven die het de laatste jaren steeds moeilijker hadden in ons land (omwille van de concurrentie met lagelonenlanden) en een na een de fles opgingen moeten nu terug opgestart worden.Zoveel mogelijk mensen moeten terug met naald en draad leren omspringen.

Nodig: Kleurige lappen stof, garendraad in verschillende kleuren, naalden.
Al het materiaal behoort toe aan de dictator en moet daar gekocht worden.‘Kopen’ gebeurt door diensten aan de dictator (afwassen, opruimen, schoonmaken, schoenen poetsen, boodschappen doen, het huis of de tent opfleuren met bloemen of tekeningen, zorgen voor verstrooiing door zang, dans of verhalen vertellen, voeten wassen, …). De dictator kan willekeurig handelen en het materiaal bijvoorbeeld maar in mondjesmaat verstrekken, iemand driemaal doen terugkomen enzovoort.
Bedoeling is sjaaltjes te knippen, af te zomen en er een logo op te naaien.Deze sjaaltjes kunnen dienen als groepssymbool van het opstandige volk.Je kan ook verder gaan en een soort ‘verzetsuniformen’ maken. Je zorgt dan best voor een paar eenvoudige patronen en je hebt dan ook heel wat stof nodig.

Middag

Middagmaal

Het klaargemaakte middagmaal wordt opgegeten onder toezicht van de veiligheidsdienst. Je kunt hier weer de dictator laten langskomen waardoor iedereen weer moet opstaan, het nodige respect tonen, een aantal ‘domme’ ceremoniële plichtplegingen vervullen, …

Opstand

Na de maaltijd, wanneer ook de dictator en zijn veiligheidsdienst terug afgedropen zijn, roept de volksleider de groep op tot verzet tegen de dictatuur.Hij/zij belegt een samenkomst na het eten als de dictator gaat rusten.Op de samenkomst moet beslist worden tot een vrijheidsstrijd om de dictatuur omver te werpen.

Vrijheidsstrijd

De vrijheidsstrijd krijgt de vorm van ‘Eén Tegen Allen’: de groep moet een aantal opdrachten vervullen vooraleer de dictator verslagen kan worden.De opdrachten kunnen in kleine groepen gedaan worden, elke groep doet een of meerdere opdrachten (tot ze afgewerkt zijn).Om een democratie in de plaats te zetten van een dictatuur moeten een aantal voorwaarden vervuld zijn en je moet op een aantal domeinen voldoende sterk staan.De opdrachten van de ‘Eén Tegen Allené hangen samen met die voorwaarden of domeinen.Het is de volksleider die de opdrachten aan de groep geeft; als al de opdrachten vervuld zijn moet men enkel nog de dictator (en zijn gevolg) verjagen.

Opdrachten

1. Een vrijheidsstrijd moet steunen op een brede volksbasis: zonder steun van de massa kan men de strijd niet winnen.
   Opdracht: In de omgeving of het dorp 100 handtekeningen of naamkaartjes verzamelen (aantallen aanpassen naargelang de omgeving).
2. De media zijn een belangrijk machtsmiddel.Wie de media beheerst controleert de informatieverspreiding en de informatie die men krijgt bepaalt voor een deel de opinie van de mensen.In een dictatuur controleert de elite de media, wie de dictator zijn macht wil ontnemen zal voor een eigen informatieverspreiding moeten zorgen.
   Opdracht: Een eigen radionieuwsbericht maken, het opnemen op cassette en het afdraaien voor de groep.
3. Heel wat dictaturen steunen op het leger.Als je de dictatuur omver wil werpen ben je een hele stap vooruit als je een deel van het leger en vooral van de legerleiding aan jouw kant kan krijgen, anders moet je zorgen dat je zelf sterk genoeg bent om als het moet weerstand te bieden aan het leger.
   Opdracht: 5 mensen moeten elk 20 keer pompen en samen 5 km lopen in een bepaalde tijd.
4. Als je een bewind omverwerpt moet je een nieuw in de plaats kunnen stellen; zonder een nieuw bestuur kan je geen machtsovername doen.
   Opdracht: Een levensgrote muurschildering maken van de nieuwe leider.
5. Een nieuw bewind kan niet lang standhouden als het niet in staat is de bevolking te voeden, hoe groot de volksaanhang ook in het begin was; een van de voorwaarden is dus voor voedsel zorgen.
   Opdracht: Zaden of stekken van 5 eetbare planten zoeken en zaaien of inpotten.
6. Een bewind kan ook niet standhouden als er geen economische basis is.Het is belangrijk te produceren, handel te drijven, kortom de economie draaiende te krijgen of te houden.Het verschil met dictatuur is nu dat de productie iedereen en niet alleen de elite ten goede komt.Middelen die men daartoe aanwendt zijn: Grondverdeling, nationalisering van grote bedrijven, coöperatief produceren en verhandelen.
   Opdracht: Voor de hele groep pannenkoeken bakken.
7. Internationale steun is van groot belang voor een jonge democratie.Als ze die niet heeft riskeert ze op korte termijn een staatsgreep van de vorige machthebbers.Een nieuw bewind moet zich van die steun verzekeren.
   Opdracht: Telefoneren naar de eerste ministers van een aantal landen (geef enkele telefoonnummers op van mensen met wie je op voorhand afgesproken hebt) en vragen om een telegram naar de dictator te sturen met daarin zijn/haar oordeel over de dictatuur.
8. Zet een betoging op touw
   De dictator kan ook hier zijn rol in spelen: In dictatoriale staten bestaat soms een samenscholingsverbod: het is verboden met velen op straat samen te zijn of vergaderingen te houden.De veiligheidsdienst kan regelmatig eens langskomen om groepjes die met een opdracht bezig zijn uit elkaar te drijven.De dictator en zijn veiligheidsdienst zijn trouwens als de dood voor ondergrondse acties.Zij zijn daarom steeds op speurtocht om vuurhaarden te ontdekken en tijdig te blussen.Tijdens het vervullen van de opdrachten moet je daarom steeds op je hoede zijn voor de dictator en zijn veiligheidsdienst.Zij zijn in staat om gerealiseerde opdrachten terug teniet te doen zodat je opnieuw kan beginnen.

Avond

Avondmaal

Het avondmaal kan maar beginnen als de dictator effectief verjaagd is.Dit is dan ook de laatste opdracht voor de ganse groep.
Potten- en pannenconcerten zijn een veelgebruikte vorm van protest.De groep zoekt zoveel mogelijk potten en pannen om lawaai mee te maken en probeert daarmee de dictator te verjagen.Als lawaai niet volstaat kunnen ze hem ook buiten dragen, …

Feest

Als de dictator verjaagd is kan het bevrijdingsfeest beginnen.We steken een vreugdevuur aan waarrond we zullen feesten.In het vuur kunnen eventueel symbolen van de dictatuur verbrand worden.
Zorg tijdens het feest voor: swingende muziek, een overvloedige maaltijd (na alle ontberingen van ’s middags), muziekinstrumenten.
Op het feest wordt Maya officieel aangesteld als nieuwe leidster.Ze houdt een toespraak waarin ze haar goede intenties verklaart, verder kunnen er dansen aangeleerd worden, er kan samen gezongen worden, er kunnen demonstraties van goochelen, acrobatie en dergelijke gegeven worden enzovoort.