Waarom / doel van de activiteit

Het aanleggen en onderhouden van een voedselbos.

Beschrijving van de activiteit

Een voedselbos is een door de mens ontworpen systeem, gericht op duurzame voedselproductie. Het ontwerp van een voedselbos is geïnspireerd op de opbouw van een natuurlijk bos zoals we dat in Europa op enkele plekken nog aantreffen. Een tropisch regenwoud is ook een goed voorbeeld.

De biodiversiteit van een natuurlijk bossysteem is enorm hoog. Zo ook de productiviteit: dat komt door de verschillende lagen die precies op elkaar afgestemd zijn. Anders dan in de landbouw wordt er in een voedselbos niet met een enkele laag - de akker- gewerkt maar ook met de lagen daarboven. De arbeid en input zijn op den duur nihil. En het allerbelangrijkste is: een juist ontworpen voedselbos houdt zichzelf in stand en biedt voedsel en onderdak aan ontelbare soorten organismen, groot en klein. Niet alle plantensoorten hoeven trouwens voor de mens eetbaar te zijn. Ook soorten die bijvoorbeeld bestuivende insecten of plaag bestrijdende vogels aantrekken krijgen er hun plek.

De grootte van een voedselbos kan variëren van een kleine achtertuin tot een hectaren groot geheel.

Gelaagd systeem

Aan de basis van een voedselbos- of tuin ligt een slim meerlaags ontwerp ten grondslag, geïnspireerd op de opbouw van een natuurlijk bos: divers en uitermate duurzaam. De volgende lagen vormen samen een compleet systeem:

• Kruinlaag (Grote bomen, 8+ m) bijvoorbeeld Walnoot, Linde, Kers, Ginkgo\
• Tussenlaag (Kleine Bomen, Grote Heesters, 3 tot 8m) bijvoorbeeld Mispel, Hazelaar, Cornus, Decaisnea
• Struiklaag (Kleine heesters , 1 tot 3m) bijvoorbeeld Gojibes, Jostabes, Honingbes, Aalbes, Appelbes , Wijnbes
• Kruidlaag (0,20 – 1m) bijvoorbeeld Smeerwortel, Brandnetel, Varens
• Bodembedekkers (0 tot 0,20m) bijvoorbeeld Aardbei, Postelein, Bosbes, Vossebes, Cranberry
• Klimplanten: bijvoorbeeld Kiwibes, druiven, Akebia
• Wortels en knollen: bijvoorbeeld Aardpeer

De kruinlaag heeft een belangrijke rol in het geheel. Deze zorgt niet alleen voor beschutting maar ook voor de productie van een grote hoeveelheid organisch materiaal, zowel boven de grond – blad- als onder de grond in de vorm van wortels. Als er voor de kruinlaag geen plek is kan eventueel aanvullend organisch materiaal toegevoegd worden.

Gemeenten staan steeds meer open voor plannen voor eetbare parken en voedselbossen. Zo luisterde de Gemeente Utrecht goed naar de bewoners van een geplande nieuwbouwwijk, die in de wijk een voedselbos willen aanleggen. De gemeente vond het een goed idee en nam het mee in het bouwplan. Het is de bedoeling dat het voedselbos er staat voordat de huizen gebouwd worden. De bewoners worden betrokken bij de aanleg en het onderhoud.

Ga als stam om tafel met de mensen van de gemeente (B & W, of een gedeelte ervan) Afhankelijk van het type voedselbos dat je wilt aanleggen en de partners die je erbij betrekt, is het mogelijk om subsidie aan te vragen voor proces, ontwerp, aanplant en inrichting van je voedselbos. Er is niet een specifiek fonds of subsidie ingericht voor voedselbossen, maar door slim te combineren met andere maatschappelijk opgaven of functies is het mogelijk financiering voor voedselbossen te krijgen.

Benodigd materiaal

• Afspraak met gemeente
• Stuk grond (eigen terrein of gemeente grond)
• Fruitbomen en andere materialen voor een voedselbos
• Materialen om voedselbos aan te planten en te onderhouden

Veiligheid

.

Tips

• Via Google kun je veel handige tips vinden voor de voorbreiding, aanleg en onderhoud van een voedselbos. Ook kun je hier tips voor sponsoren en dergelijke vinden. Maak hier gebruik van!
• Deze activiteit heeft betrekking op het duurzame ontwikkelingsdoel: Doel 12 Duurzame consumptie en productie.