Waarom / doel van de activiteit

Begrijpen hoe brand ontstaat en hoe je het voorkomt

Leren omgaan met materialen en vuur op een veilige manier

Samen een concreet plan maken dat ook echt toepasbaar is bij jullie scoutinggro

Beschrijving van de activiteit

Brand komt altijd onverwacht, maar het ontstaat niet zomaar. Tijdens deze activiteit gaan jullie ontdekken hoe brand eigenlijk werkt, hoe snel het kan ontstaan én hoe je er veilig mee omgaat.

Stap 1 – De branddriehoek

We beginnen met een korte uitleg over de branddriehoek: brand kan alleen ontstaan als brandstof, zuurstof en warmte samenkomen. Ontbreekt één van de drie, dan kan er geen brand zijn. Aan de hand van voorbeelden (zoals kampvuur maken of een kaars doven) maken jullie dit tastbaar.

Stap 2 – Hoe ontstaat brand in huis?

In kleine groepjes onderzoeken jullie de meest voorkomende oorzaken van huisbranden (denk aan kaarsen, kortsluiting, opladers, frituurpannen, sigaretten, enz.). Daarna bedenken jullie praktische manieren om dit te voorkomen en presenteren jullie dit kort aan elkaar.

Stap 3 – Stoffen en vuur

Daarna volgt een praktisch experiment: hoe brandbaar zijn verschillende stoffen zoals wol, katoen, polyester, nylon en acryl?

In kleine teams testen jullie (op een veilige manier, buiten, met blusmiddelen bij de hand) hoe de stoffen reageren op vuur: hoe snel vatten ze vlam, hoe branden ze door, en hoe doven ze weer?

Jullie noteren de verschillen en maken samen een overzicht van de meest brandbare en de meest brandwerende stoffen.

Tot slot demonstreert elk team hun bevindingen kort aan de rest.

Stap 4 – Brandveiligheidsplan maken

Als laatste werken jullie samen aan een brandveiligheidsplan voor een grote groepsactiviteit of evenement waar vuur bij gebruikt wordt (bijvoorbeeld een kampvuuravond of zomerkamp). Denk hierbij aan:

• Welke blusmiddelen zijn nodig en waar moeten die staan?
• Hoe zorg je voor vluchtroutes en een verzamelplaats?
• Welke stookregels zijn slim om af te spreken?
• Wie heeft welke verantwoordelijkheden bij noodgevallen?
• Jullie presenteren het plan als afsluiting, zodat de hele groep er iets van leert.

Benodigd materiaal

• Flipover/whiteboard + stiften
• Laptop/telefoon met internet voor onderzoek (of voorbereide informatiekaartjes met brandoorzaken)
• Voor het stoffenexperiment:
• Kleine stukjes wol, katoen, polyester, nylon, acryl (± 5x5 cm)
• Metaalblik of vuurvaste schaal
• Aansteker/lange lucifers
• Emmer water + emmer zand
• Poederblusser of branddeken (veiligheid)
• Handschoenen + tang
• Veiligheidsbrillen
• Papier, pennen, stiften voor notities
• Groot vel papier/karton voor brandveiligheidsplan

Veiligheid

• Test het stoffenexperiment vooraf zelf, zodat je weet hoe de stoffen reageren.
• Houd altijd water, zand en een brandblusser bij de hand.
• Laat explorers niet onbeheerd met vuur werken.
• Zorg dat iedereen een veiligheidsbril draagt bij het experimenteren.
• Spreek duidelijke regels af: alleen aansteken met toestemming, niet rondlopen met brandende stoffen.