Waarom / doel van de activiteit

Trek eropuit naar een donker gebied en geniet van een nacht onder de sterren.

Beschrijving van de activiteit

Maak tijdens je zomerkamp of expeditie een nachtelijke wandeling naar een donker gebied om de sterrenhemel in volle glorie te zien. Omdat je meerdere dagen op dezelfde plek verblijft, kun je flexibel schuiven met de planning en zo de kans op een heldere nacht vergroten. Bovendien is de kans groot dat je tijdens een expeditie in het buitenland bent, waar vaak minder lichtvervuiling is dan in Nederland.

Zoek op een kaart een zogenoemd dark sky-gebied op: een plek waar het ’s nachts écht donker wordt. In Nederland vind je zulke plekken onder andere op de Waddeneilanden, in delen van Drenthe (Nationaal Park Lauwersmeer) of de Veluwe, maar in het buitenland zijn er vaak grotere en nog donkerdere gebieden.

Plan het moment van de wandeling ruim van tevoren, maar houd de exacte dag flexibel. Het weer moet meewerken: voor het mooiste effect heb je een heldere nacht nodig. Controleer daarom het weerbericht (en vooral de bewolkingsgraad) een paar dagen van tevoren, en zorg voor een alternatief programma voor het geval het bewolkt is.

Zorg dat je goed voorbereid bent

• Kleding: draag warme, comfortabele lagen, ook in de zomer kan het ’s nachts flink afkoelen.
• Uitrusting: stevige wandelschoenen, een dagrugzak met wat proviand, voldoende water, een handdoek of kleed om op te liggen, eventueel een verrekijker.
• Licht: laat felle zaklampen bij voorkeur achter. Als je licht nodig hebt, gebruik dan rood licht (dit verstoort je nachtzicht minder).
• Veiligheid: neem een opgeladen telefoon mee, maar zet het scherm op minimale helderheid.

Kies een veilige, rustige route in een natuurgebied en begin bij voorkeur net voor het donker wordt, zodat je ogen kunnen wennen aan de afnemende hoeveelheid licht. Wandel naar een open plek, bijvoorbeeld een veld, duinpan of heidegebied, waar je een vrij uitzicht op de hemel hebt.

Eenmaal aangekomen leg je je handdoek of kleed neer, ga liggen en laat je ogen rustig wennen. Na zo’n 20 minuten zie je ineens veel meer sterren dan bij aankomst. Probeer sterrenbeelden te herkennen zoals Orion, de Grote Beer en Cassiopeia. Kijk of je de Melkweg kunt vinden. In echt donkere gebieden zie je hem als een melkachtig lichtlint aan de hemel.

Voor extra beleving

• Gebruik een sterrenkijk-app (in nachtmodus) om planeten, sterren en satellieten te herkennen.
• Probeer vallende sterren te spotten. In augustus (Perseïden) en december (Geminiden) zijn de kansen groot.
• Deel wat kennis over navigeren op de sterren, of over hoe lichtvervuiling de natuur beïnvloedt.

Sluit de wandeling af met een warme drank en wat snacks terwijl je nog één keer om je heen kijkt. De rust en de immense sterrenhemel maken het tot een ervaring die je niet snel vergeet.

Benodigd materiaal

• Warme kleding
• Stevige wandelschoenen
• Dagrugzak met drinken en snacks
• Handdoek of kleed om op te liggen
• Eventueel een verrekijker of sterrenkijk-app (nachtmodus)
• Roodlichtzaklamp

Veiligheid

• Kies een veilige route en meld iemand waar jullie naartoe gaan.
• Houd de groep bij elkaar en loop op rustige paden.
• Gebruik alleen gedempt rood licht om struikelen te voorkomen en nachtzicht te behouden.

Tips

• Heb je minder tijd voor de voorbereiding en wil je meer nadruk leggen op het ervaring van de natuur om je heen, is het het maken van een nachtwandeling in het donker ook een leuke ervaring.